Niezależnie od technologii, w jakiej jest wykonuje się dach, zawsze są konieczne obróbki blacharskie, do montażu których niezbędne są narzędzia. W tych pracach są to dachcęgi. Bez nich obróbka blachy jest niemożliwa.
Tekst ARKADIUSZ GNAT
Cęgi/dachcęgi/kleszcze blacharskie to jedno z najpopularniejszych narzędzi dekarskich, pozwalające na precyzyjne formowanie blach. Są wykonane ze stali narzędziowej, a ich rękojeść jest pokryta powłoką antypoślizgową, która znacznie ułatwia pracę i pozwala na wygodny chwyt szczypiec.
Na rynku jest wiele ich rodzajów – od prostych po specjalistyczne. Jest w czym wybierać, więc dostaję wiele pytań o to, które z nich warto kupić. Pomijając ich kształt czy szerokość powinniśmy zwrócić uwagę na dwa główne rodzaje tych narzędzi, różniących się rodzajem zawiasu.
Cęgi zawiasowe (nożycowe) czy przetykane?
Zwróćmy uwagę jak wykonany jest zawias przetykany. W najwrażliwszym miejscu stykają się ze sobą trzy elementy. Środkowy element zawiasu przylega do zewnętrznych części. Takie zestawienie elementów podczas pracy poprawia odporność na wyginanie.
Zawias przetykany został opracowany z myślą o dużych siłach i naprężeniach, jakie występują w narzędziach podczas pracy. Szczególnie ważny jest przy dachcęgach wydłużanych, gdzie głębokość robocza (głębokość chwytu) jest duża, nawet 2-3 razy większa od przeciętnych kleszczy. Takie kleszcze chwytają znacznie więcej blachy, a do jej przegięcia potrzeba więcej siły.
Dachcęgi przenoszą duże naprężenia. Przy wykonywaniu fałd, kiedy obracamy cęgi podczas wyginania, dodatkowo dochodzą siły skręcające. Zawias przetykany jest odporniejszy na łapanie luzów czy uszkodzenia, powstające podczas niepoprawnego użytkowania.
Trzeba zadać pytanie czy dachcęgi zawiasowe są w takim razie złe? Oczywiście, że nie. Obydwa modele to cęgi kute na gorąco, ze specjalnej stali węglowej C24 i dodatkowo hartowane. Cęgi zawiasowe są tańsze o około 15% względem cęgów z zawiasem przetykanym. Oferta dobrych producentów zawiera szeroki wybór cęgów zarówno w wersji przetykanej, jak i zawiasowej. Podczas wyboru warto rozważyć, które będą lepsze.
Omawiany przykład cęgów to jedne z popularniejszych narzędzi, jakie widujemy w skrzynkach narzędziowych profesjonalistów. Tak zwane osiemdziesiątki mają szerokość i głębokość części chwytającej wielkości aż 80 mm. Boki szczęk mają kąt 45° który przyda się przy różnego rodzaju obróbkach blacharskich, fałdach, fałdach blacharskich, do precyzyjnego zagięcia przy obróbkach blacharskich, spłaszczenia elementów blachy, zaoblenia obróbek blacharskich, fałd przy kominie, fałd przy rąbku stojącym, zamknięcia prostokątnego w czapkach, obróbkach przejść technicznych typu komin/okno.
Dekarzom ceniącym sobie niezawodność i długą trwałość narzędzi polecamy sprzęt z najwyższej półki.
ARKADIUSZ GNAT
Kierownik biura Oddziału Mazowieckiego Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy; kierownik Ośrodka Kształcenia Dekarzy w Pruszkowie; właściciel sklepu internetowego www.dachsklep.pl.
