Papy zgrzewalne to w zgodnej opinii uczestników rynku budowlanego materiał niezbędny w hydroizolacji dachów płaskich. Czy jednak ekskluzywne wykorzystanie pap zgrzewalnych w pełni wyczerpuje problematykę hydroizolacji dachów płaskich? Czy na kolejnych etapach realizacji pokrycia dachowego warto sięgnąć po płynne suplementy pap zgrzewalnych?
Tekst PIOTR POLCYN
Za szerokim zastosowaniem pap zgrzewalnych w izolacji dachów płaskich stoją niepodważalne argumenty.
Niekwestionowane atrybuty tej metody, takie jak gwarancja grubości warstwy izolacji, natychmiastowa odporność na deszcz, prostota aplikacji oraz kontroli szczelności są połączone z potwierdzoną doświadczalnie żywotnością.
Dla najlepszych pap znacząco wykracza ona poza okres gwarancyjny i sięga 30 lat.
Trudno odrzucić tezę, że wykonanie skutecznej izolacji dachu, tarasu, dachu zielonego, balkonu tylko z użyciem pap zgrzewalnych jest wadliwe, czy też niemożliwe.
Przeczyłoby to bowiem doświadczeniom ostatnich lat.
Jednak pojawienie się na rynku szerokiego spektrum płynnych produktów, powinno skłonić do rozważenia decyzji o ich zastosowaniu. Przynosi to bowiem niekwestionowane korzyści na etapie realizacji oraz eksploatacji pokrycia.
Wiedza w zakresie produktów uzupełniających dla pap zgrzewalnych okazuje się bardzo przydatna jeszcze zanim zabierzemy się za wykonanie właściwych prac izolacyjnych.
Dotyczy to w szczególności przypadków re-roofingu, a więc wykonania nowej izolacji bez usuwania starych warstw bitumicznych. Standardowe przygotowanie podłoża, oczyszczenie, ustabilizowanie poprzez usunięcie luźnych elementów, zagruntowanie środkiem bitumicznym to abecadło profesjonalnego dekarza.
Co jednak z zastoiskami wody?
W klasycznym rozumieniu tematu, miejsca, w których stoi woda, wykleja się kolejnymi warstwami papy zgrzewalnej. Te tradycyjne, pracochłonne i nieekonomiczne zabiegi rzadko prowadzą do oczekiwanego rezultatu.
Warto więc pomyśleć o zastosowaniu profesjonalnej zaprawy bitumiczno-cementowej. To produkt specjalistyczny, zaprojektowany do konkretnego zastosowania: wyrównywania zastoisk wody i uzyskania właściwych spadków na istniejących pokryciach bitumicznych.
 |  |  |
Odpowiednia przyczepność do bitumicznego podłoża, doskonała obrabialność zaprawy i stosowanie w zakresie grubości warstwy od 2 mm do 40 mm jest wygodne dla dekarza i daje rezultat w pełni zgodny z oczekiwaniami, a przyspieszone wiązanie produktu nie stwarza ryzyka wydłużenia okresu realizacji.
Profesjonalnie wykonane spadki gwarantują szybkie i skuteczne odprowadzenie wody z powierzchni dachu.
Niepodważalna kombinacja przyjemnego dla oka z pożytecznym, walorów estetycznych i praktycznych, bo brak zastoisk to również dłuższa żywotność pokrycia dachowego.
Płynna suplementacja jest możliwa i wskazana na etapie realizacji właściwych robót izolacyjnych.
Ostatnie lata to prawdziwy wysyp tego typu rozwiązań oraz propozycji materiałowych i coraz powszechniej spotykane sugestie o absolutnym zastąpieniu pap zgrzewalnych.
Stosowanie izolacji płynnych nie jest jednak tak proste i bezproblemowe, jak pokazują to materiały reklamowe producentów.
Diabeł tkwi w szczegółach, a te w zapisach kart technicznych bądź też aprobat technicznych.
Na dobry początek potraktujmy więc płynne izolacje jako suplementację pap zgrzewalnych, do wykorzystania wszędzie tam, gdzie operacja arkuszem bitumicznym jest niemożliwa z powodów technicznych bądź bezpieczeństwa ogniowego (zakaz stosowania ognia na dachu budynku) lub też na tyle utrudniona, że niosąca ryzyko pojawienia się nieszczelności (obróbki detali na dachu – kominy, wywietrzaki, wpusty dachowe, progi drzwiowe itp.).
Jak nie pogubić się w gąszczu dostępnych na rynku produktów i dokonać właściwego wyboru płynnej izolacji, a następnie właściwie ją zaaplikować?
Trzeba mieć świadomość, że pokrycie dachowe poprawnie wykonane w oparciu o wysoce zmodyfikowane papy APP, APAO, SBS to silna, elastyczna powłoka, której żywotność sięga 30 lat, a czasem nawet poza tę granicę wykracza.
W związku z tym produkty suplementujące powinny być więc – co do jakości, a w rezultacie żywotności – temu odpowiadające.
Odpowiednie zapisy karty technicznej muszą dać pełen obraz produktu w tym kontekście, im bardziej są one szczegółowe, tym szersza o nim wiedza i większe bezpieczeństwo wykonawcy.
WŁAŚCIWOŚCI PRODUKTÓW
W grupie parametrów „eksploatacyjnych” należy zwrócić uwagę na:
- wodoszczelność,
- odporność na temperaturę w okresie eksploatacji,
- elastyczność rozumianą jako zdolność do mostkowania pęknięć w podłożu i rozciągliwość,
- odporność na promieniowanie UV,
- tempo starzenia się
- czy – w końcu – odporność na działanie ognia zewnętrznego (NRO).
Te cechy są odzwierciedleniem „wyjściowej” jakości produktu, ale również znakiem tego jak te wartości, zapisane w karcie technicznej, sprawdzają się w praktycznej, długookresowej eksploatacji.
Zalecenia zawarte w dokumentacji technicznej produktu muszą być ściśle przestrzegane w odniesieniu do procesu aplikacji. Tę drugą grupę zapisów technicznych można zaliczyć do grupy „aplikacyjnych”.
Na pierwszy plan wysuwa się kompatybilność z papami zgrzewalnymi, nawierzchniowymi i podkładowymi.
Trzeba pamiętać, że część płynnych izolacji wymaga zastosowania specjalistycznych gruntów przed ich aplikacją.
- Poza tym należy zwrócić uwagę na przygotowanie podłoża (wilgotność, wytrzymałość mechaniczna),
- możliwość stosowania produktu na różnych, powszechnie spotykanych w budownictwie podłożach (papa, beton, szkło, drewno, PVC, termoizolacja ze styropianu) z potwierdzoną siłą przyczepności,
- czas wiązania,
- sposób i metody aplikacji,
- dopuszczalne warunki atmosferyczne i ograniczenia z tym związane.
Aplikacyjnych zapisów dokumentacji technicznej produktu trzeba przestrzegać kompleksowo.
Po odpowiednim przygotowaniu podłoża, warto zatem poświęcić nieco więcej uwagi jednemu z kluczowych parametrów aplikacyjnych, tym bardziej że jego weryfikacja i kontrola nie jest taka łatwa i oczywista w praktyce.
Wręcz przeciwnie, często jest on nieprzestrzegany, a ma fundamentalne znaczenie dla skuteczności rozwiązania.
Chodzi o zachowanie odpowiedniej grubości warstwy izolacji, dokładnie takiej, jaka jest zapisana w specyfikacji produktu.
Należy pamiętać, że podane w dokumentacji technicznej parametry – w szczególności:
- wodoszczelność,
- wytrzymałość mechaniczna,
- elastyczność – odnoszą się do zalecanej grubości warstwy izolacji.
Jeśli nie zachowamy określonego minimum, produkt nie będzie spełniał wartości deklarowanych przez producenta, a w konsekwencji powłoka nie będzie:
- wodoszczelna,
- wytrzymała i elastyczna,
- a wszelkie reklamacje z tego tytułu od ręki zostaną odrzucone.
Z drugiej strony,
jeśli zdecydowanie przekroczymy dopuszczalne maksimum grubości wydłuży to proces wiązania produktu i może być on wypłukany przez deszcz, pomimo zachowania wskazanego przez kartę techniczną odstępu czasowego między aplikacją a opadem atmosferycznym.
Zaburzenie procesu wiązania może też powodować pęknięcia w zewnętrznej strukturze produktu, przez które wnikająca woda będzie go stopniowo degradować.
Jak kontrolować właściwą grubość warstwy?
- W ujęciu ogólnym, kontrolować zużycie produktu, które jest funkcją jego gęstości.
- W ujęciu szczegółowym, stosować zalecane przez producenta zbrojenie, jego zatopienie bowiem wymaga zastosowania odpowiedniej ilości produktu.
- W uzupełnieniu do procesu aplikacji niezwykle cenna (również w ujęciu dosłownym) jest jeszcze jedna rzecz.
To świadomość, że izolacja płynna nie nabiera natychmiastowej odporności na deszcz, co dokładnie określają zapisy specyfikacji technicznej produktu.
Jednocześnie należy pamiętać, że określony przez producenta czas wiązania został osiągnięty w laboratoryjnych warunkach normowych (temperatura, wilgotność powietrza, wiatr).
Jakiekolwiek odchylenia, szczególnie te niekorzystne (niższa temperatura, wyższa wilgotność) oddalają moment, w którym izolacja staje się odporna na działanie czynników atmosferycznych.
Decydując się na aplikację płynnych izolacji, trzeba mieć zawsze z tyłu głowy negatywne konsekwencje wypłukania powłoki przez deszcz, zarówno te ekonomiczne, jak i te środowiskowe.
Podsumowując, część dostępnych na rynku płynnych hydroizolacji to godne zaufania, produkty markowego pochodzenia, których przydatność nie może być kwestionowana.
Mogą i powinny być one szeroko stosowane w rozwiązaniach hydroizolacyjnych:
- dachów,
- tarasów,
- balkonów,
- dachów zielonych
(część z tych produktów jest odporna na penetrację korzeni), bo predestynują do tego szeroko pojmowane parametry aplikacyjne i eksploatacyjne.
Ostateczna decyzja będzie zapewne rezultatem kompromisu między projektantem, wykonawcą a inwestorem.
W podjęciu tej decyzji może być pomocna świadomość,
że karta techniczna jest źródłem wielu cennych informacji o produkcie, nie zastąpi ona jednak praktycznych z nim doświadczeń.
W związku z tym, na początek, warto poznać materiał bliżej, testując go krok po kroku.
Aplikując materiał w zmiennych realiach budownictwa doświadczamy jego walorów w konfrontacji z:
- warunkami panującymi na budowie,
- warunkami atmosferycznymi,
- czynnikiem ludzkim
- i w rezultacie uzyskujemy pełen obraz, ze szczególnym zwróceniem uwagi na słabsze strony technologii.
Jest to o tyle ważne, że funkcjonuje jeszcze jeden parametr techniczny produktu, niemierzalny kartą techniczną. To obrabialność materiału, a więc jego przyjazność i skłonność do współpracy z wykonawcą.
Tylko wiedza teoretyczna połączona z własnym doświadczeniem pozwoli z powodzeniem wdrażać płynne technologie hydroizolacji.
MALOWANIE DACHÓW
Zwieńczeniem w procesie realizacji pokrycia dachowego z pap zgrzewalnych jest prosty i niedrogi zabieg pomalowania papy zgrzewalnej wysoce refleksyjną oraz wysoce emisyjną farbą ochronną.
Wysoka refleksyjność farby oznacza wysoki poziom odbijania promieni słonecznych docierających do dachu. Wskaźnik refleksyjności dla tego typu produktów osiąga poziom 0,82.
Wysoka emisyjność oznacza, że ta ilość ciepła, która zostaje zakumulowana przez dach w ciągu dnia zostaje w szybkim tempie oddana nocą.
Wskaźnik emisyjności sięga wartości 0,90.
Dwukrotne pomalowanie dachu wykonanego z papy zgrzewalnej pozwala obniżyć temperaturę na powierzchni dachu o około 300C,
w stosunku do maksymalnej, możliwej do uzyskania temperatury na standardowej szarej posypce.
Płynące z tego korzyści są bezdyskusyjne. Pierwsza grupa jest bezpośrednio związana z pokryciem dachu.
Pomalowanie farbą refleksyjną znacząco wydłuża żywotność pap zgrzewalnych.
Obniżenie temperatury na powierzchni dachu to spowolnienie procesów starzenia, a więc utraty wyjściowych parametrów.
Dodatkowo farba wiąże mineralną posypkę papy zapobiegając jej odspajaniu w okresie eksploatacji, a niska temperatura na dachach docieplonych styropianem chroni termoizolację przed degradującym wpływem ciepła.
Druga grupa korzyści wiąże się z otoczeniem budynku. Pomalowanie dachu wysoce refleksyjną farbą redukuje powstawanie miejskich wysp ciepła, co przynosi odczuwalne korzyści finansowe i środowiskowe w ujęciu globalnym.
Obniżenie temperatury na powierzchni dachu to również poprawa komfortu termicznego pomieszczeń znajdujących się na ostatniej kondygnacji,
a więc korzyści ekonomiczne związane z pracą klimatyzacji tych pomieszczeń.
Najbardziej odczuwalny w grupie korzyści ekonomicznych efekt polega jednak na podniesieniu efektywności działania instalacji fotowoltaicznej, znajdującej się na dachu.
Instalacje fotowoltaiczne osiągają swoje optimum efektywności w konkretnej temperaturze – około 250C.
W gorące, słoneczne dni, gdy ich efektywność powinna być najwyższa,
podwyższenie temperatury na dachu zaburza ich funkcjonowanie i rzeczywiście uzyskany efekt jest niższy od potencjalnego.
Obniżenie temperatury na powierzchni dachu poprzez pomalowanie połaci wysoce refleksyjną farbą sprzyja podwyższeniu skuteczności działania fotowoltaiki.
Dowiodły tego testy przeprowadzone w północnych Włoszech. W tamtym przypadku, nakłady na pomalowanie połaci dachowej farbą zwróciły się już po pierwszym roku eksploatacji.
Implementacja płynnych produktów bez wątpienia przynosi cały szereg korzyści, ułatwiając, usprawniając i przyspieszając proces realizacji pokrycia dachowego realizowanego w oparciu o papy zgrzewalne.
Warto tych korzyści doświadczyć.
PIOTR POLCYN
dyrektor i członek zarządu Novatech sp. z o.o. w Toruniu, ul. Bukowa 14; dystrybutor produktów Index na Polskę
