W dzisiejszym świecie mówi się, że od przybytku głowa nie boli, a dodatkowy dokument potwierdzający kolejne uprawnienia zawsze warto mieć. Po co jednak dekarzowi są uprawnienia montera rusztowań?
Tekst MATEUSZ SZCZYGIELSKI
Trudno sobie wyobrazić prace na dachu bez tak podstawowych narzędzi, jakimi są rusztowania. Dzięki nim można w bezpieczny sposób przeprowadzić prace związane z budową więźby dachowej i układaniem niezbędnych warstw pokrycia.
Kto powinien mieć niezbędne uprawnienia?
Aby bezpiecznie i zgodnie z przepisami stawiać rusztowania, każda osoba zajmująca się ich montażem czy też demontażem musi mieć odpowiednie uprawnienia. Jasno określa to Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych, a dokładnie rozdział 8 § 109: Osoby zatrudnione przy montażu i demontażu rusztowań oraz montażu ruchomych podestów roboczych powinny posiadać wymagane uprawnienia.
Należy jednak pamiętać, że osobą biorącą udział przy montażu, czyli tak zwanym montażystą, nie jest jedynie osoba, która dokonuje budowy rusztowania stojąc na nim, ale jest nim również osoba podająca niezbędne elementy bez wchodzenia na konstrukcję. Tacy pomocnicy również powinni mieć wymagane wcześniej wymienione uprawnia.
Nasuwa się pytanie czy te przypisy dotyczą wszystkich sytuacji i każdego rodzaju rusztowań? Odpowiedź jest bardzo prosta i brzmi ona: TAK. Przepisy nie rozgraniczają poszczególnych sytuacji, czy mamy dotyczenia ze wznoszeniem ogromnego biurowca, czy jest to budowa domu jednorodzinnego. W każdej takiej sytuacji należy mieć uprawienia montera rusztowań.
Jakie są rodzaje rusztowań?
Jak wiemy na rynku istnieje bardzo dużo różnego rodzaju rusztowań. Począwszy od rusztowań tak zwanych elewacyjnych, czyli rusztowań przyściennych nieruchomych, których najpopularniejszymi przykładami są rusztowania ramowe i modułowe, potocznie zwane choinkami.
Kolejną grupą rusztowań są rusztowania aluminiowe przejezdne, które wyparły z rynku rusztowania warszawskie, obecnie niespełniające wymagań BHP choć nadal są bardzo często używane zwłaszcza przy budowie domów jednorodzinnych bądź przydomowych remontów. Montując każde rusztowanie należy mieć wspomniane już uprawnienia. Ustawodawca nie rozgranicza ich w żaden sposób, czy to ze względu na rodzaj rusztowania, czy wysokość. Tak samo traktowane będą konstrukcje zarówno o wysokości 3 m, jak i 30 m. Pracując bez wymaganych uprawnień narażamy się na idące z tego tyłu konsekwencje z takich urzędów jak Państwowa Inspekcja Pracy czy nadzór budowlany. Jednak przede wszystkim w razie jakichkolwiek nieszczęśliwych wypadków czy to uszkodzenia rusztowaniem elewacji budynku, czy też upadku z wysokości, ubezpieczyciel OC odmówi wypłaty należnego ubezpieczenia, jeśli montaż rusztowania obył się bez wymaganych uprawnień.
Kto wydaje uprawnienia montera rusztowań?
Jak możemy przeczytać stronie Łukasiewicz – Warszawski Instytut Technologiczny: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Warszawski Instytut Technologiczny jest podmiotem upoważnionym przez ministra właściwego do spraw gospodarki i odpowiada na poziomie krajowym za przeprowadzanie egzaminów na operatorów maszyn i urządzeń technicznych. Jest to jedyny urząd, który wydaje uprawnienia wymagane przepisami prawa do montażu i demontażu rusztowań. Są one państwowe, bezterminowe i imienne. To znaczy, że jeżeli szkolenie było finansowane przez pracodawcę, właścicielem uprawnień jest osoba, która przeszła kurs, a nie zakład pracy.
Jak zdobyć uprawnienia montera rusztowań?
Aby zdobyć wymagane przepisami prawa uprawnienia do montażu i demontażu rusztowań, należy spełnić tylko dwa warunki – mieć ukończone 18 lat i stan psychofizyczny pozwalający na wykonywanie pracy na wysokości ponad 3 m. Następnie trzeba wybrać ośrodek, który wpisany jest do Rejestru Instytucji Szkoleniowych i zapisać na szkolenie.
Szkolenie teoretyczne. W jego trakcie omawiane są treści z zakresu między innymi BHP, budowy rusztowań, technologii montażu i demontażu, doboru środków ochrony indywidualnej.
Szkolenie praktyczne. Kursant przechodzi je po zakończeniu szkolenia teoretycznego. Szkolenie praktyczne polega na nauce prawidłowego montażu rusztowania, zaczynając od jego posadowienia, przez budowę, a kończąc na zakotwieniu.
Państwowy egzamin przed komisją WIT. Komisja przyjeżdża do ośrodka, w którym osoba zdobywała wiedzę, a egzamin – podobnie jak samo szkolenie – również składa się z dwóch części. Pierwsza to egzamin praktyczny, gdzie kursant będzie oceniany podczas montażu i demontażu rusztowań. Egzamin ten odbywa się w grupie co najmniej trzech osób.
Po pozytywnym zaliczeniu egzaminu praktycznego, którego wynik kursant poznaje od razu, można przystąpić do egzaminu teoretycznego. Odbywa się on w formie ustnej i jest to weryfikacja wiedzy, którą zdobył uczestnik szkolenia na zajęciach teoretycznych. Podczas tego egzaminu, egzaminator zadaje kursantowi sześć pytań, aby egzamin zakończył się wynikiem pozytywnym należy udzielić czterech poprawnych odpowiedzi. Po pozytywnym zaliczeniu obu części egzaminu w ciągu 30 dni kursant otrzymuje swoje uprawnienia.
MATEUSZ SZCZYGIELSKI
Instruktor w Centrum Szkolenia Operatorów Sigma, która istnieje na runku nieprzerwanie od ponad 14 lat i szkoli operatów wszystkich maszyn budowlanych i maszyn UDT oraz właściciel firmy MS Rent Mateusz Szczygielski zajmującej się wynajmem oraz sprzedażą rusztowań aluminiowych przejezdnych.
