Odkurzacze mobilne to urządzenia pozwalające pracować w czystych warunkach, a przede wszystkim pozwalające zadbać o zdrowie.
Tekst RADOSŁAW KUPIS
Podczas wszelakich prac elektronarzędziami powstają pyły drobne i grube. Są one zazwyczaj efektem ubocznym danej obróbki. Chcąc czy nie chcąc operator urządzenia jest narażony na ich wdychanie. Mamy świadomość, że w większości obrabianych materiałów znajdują się związki niekorzystnie wpływające na nasze zdrowie. Dlatego też odpowiedni dobór odkurzacza i jego prawidłowe zastosowanie jest tak ważne i odgrywa bardzo istotną rolę w codziennej pracy z użyciem elektronarzędzi. Ponadto stosując odkurzacz optymalizujemy przebieg procesów technologicznych.
Powstające podczas pracy pyły dzieli się na trzy klasy.
Według nich dobiera się odkurzacze o właściwościach odpowiednich dla danego rodzaju pyłu i wyznacza jego dopuszczalne stężenie na stanowisku pracy (MAC). Klasy te są też decydujące przy wyborze stopnia usuwania w systemach filtrujących. Ważne jest to, aby klasa odkurzacza mobilnego odpowiadała materiałowi, który będzie poddawany obróbce. Odkurzacze przemysłowe dzielimy na trzy klasy oznaczone literami L, M, H. Oznaczenia literowe odpowiadają klasie pyłu zgodnie z normą EN60335-2-69, załącznik AA.
Klasa pyłu L
– odpowiada pyłom zagrażającym zdrowiu o wartościach granicznych > 1 mg/m3. Odkurzacze w tej klasie stosujemy do prostych i nieszkodliwych pyłów, takich jak kurz domowy, czy wapno. W klasie L filtr odkurzacza wychwytuje ponad 99% pyłów.
Klasa pyłu M
odpowiada pyłom zagrażającym zdrowiu o wartościach granicznych > 0,1 mg/m3. Odkurzacze w tej klasie stosujemy do wszystkich pyłów drzewnych, pyłów z masy szpachlowej, wypełniaczy, lakierów, gipsu, cementu, betonu, zaprawy klejowej, farb (na przykład lateksowych i olejnych) oraz materiałów kwarcowych, takich jak piasek i żwir. W klasie M odkurzacz wyłapuje ponad 99,9% pyłów szkodliwych. Ponadto odkurzacze mają czujnik przepływu powietrza oraz wyposażone są w sygnał dźwiękowy informujący użytkownika o zakłóceniach w pracy maszyny.
Klasa pyłu H
– pyły zagrażające zdrowiu o wartościach granicznych ≤ 0,1 mg/ m3. Odkurzacze w tej klasie stosujemy do pyłów rakotwórczych i chorobotwórczych, na przykład azbestu i pleśni. W klasie H odkurzacz wyłapuje ponad 99,995% pyłów szkodliwych.
Analizując wspomnianą normę widzimy, że podstawowym odkurzaczem stosowanym przy większości prac jest odkurzacz w klasie M.
Na rynku jest duża ilość odkurzaczy, różniących się wielkością i parametrami, takimi jak siła ssania, wytwarzane podciśnienie, wielkość oraz przeznaczenie. Możemy je podzielić na kilka grup. Uważam, że jednym z ważniejszych jest podział na odkurzacze pracujące w systemie otwartym i zamkniętym. Mam tu na myśli pracę z workiem filtrującym lub bez worka.
W pracach stolarskich, lakierniczych, przy zabudowach targowych lub drobnych pracach domowych ze względu na rodzaj pyłu zastosujemy odkurzacze pracujące z workami. Przy tego typu pracach powstały pył i urobek jest stosunkowo lekki, dlatego należy zbierać go w worki jednorazowe. Takie odkurzacze zwykle są wyposażone w filtry papierowe.
Druga grupa odkurzaczy to odkurzacze pracujące w systemie otwartym – czyli bez worka.
Dedykowane do prac budowlanych do odsysania pyłów mineralnych, na przykład gipsu, betonu, jastrychu. Odkurzacze te są wyposażone w systemy oczyszczające filtr podczas pracy. Filtry zwykle wykonane są z różnego rodzaju tworzyw sztucznych – czasem również pokryte teflonem, który nadaje gładkość, dzięki czemu pył nie „łapie się” do filtra.
Aby odsysać wodę odkurzaczem, musimy pamiętać o zmianie filtra na filtr gąbczasty zabezpieczający serce odkurzacza (turbinę) przed dostaniem się wody.
Dobry odkurzacz powinien być wyposażony w automatykę włączania poprzez urządzenie do niego podpięte. Przy pracy urządzeniami elektrycznymi polega to na podłączeniu urządzenia do gniazda elektrycznego wbudowanego w korpus odkurzacza. Uruchomienie elektronarzędzia uruchamia odkurzacz.
Rozwój branży elektronarzędzi akumulatorowych wprowadził na tym polu technologię Bluetooth®. Dzięki Bluetooth® mamy bezprzewodową komunikację między narzędziem akumulatorowym a odkurzaczem. Technologia BT pozwala załączać odkurzacz poprzez akumulator wyposażony w nadajnik BT. Dzięki temu pracując narzędziami akumulatorowymi zapominamy o ręcznym sterowaniu odkurzaczem, a stanowisko pracy jest zawsze czyste.
Nieliczne firmy wyposażają swoje odkurzacze w pakiet antystatyczny – wąż, który podczas prac nie będzie się „elektryzował”, drobne pyłki nie będą się „przyklejały”, a ładunki elektrostatyczne zostaną prawidłowo odprowadzone.
Część dostępnych odkurzaczy pracuje w systemie danego producenta. Dzięki temu można ich używać jako wózków transportowych do przewozu elektronarzędzi.
Na rynku pojawiły się również gładkie węże ssące. Pozwala to uniknąć efektu zaczepiania o krawędź materiału. Dobrze jest, kiedy wąż ma swoje miejsce i można go w łatwy sposób zwinąć i schować w korpusie odkurzacza. Ponadto niektóre węże można ze sobą łączyć bez konieczności używania dodatkowych złączek.
