Dachy StromePokrycie dachowe

Kosz dachowy. Zasady wykonania

Kosz dachowy – wklęsła krawędź dachu powstająca na przecięciu dwóch połaci dachowych pod kątem rozwartym, wzdłuż tak zwanej linii koszowej. Jest to miejsce szczególnie narażone na działanie warunków atmosferycznych. Tymczasem jak wynika z opinii technicznych to jeden z najczęściej źle wykonywanych elementów dachu.

Tekst ZBIGNIEW BUCZEK

Rocznie w Polskim Stowarzyszeniu Dekarzy wydaje się ponad 100 opinii technicznych. W stosunku do liczby dachów, wykonywanych w ciągu roku przez firmy dekarskie to niewiele. Wciąż jednak jest to o ponad 100 za dużo. Każdy dach powinien być bowiem zrobiony raz i w taki sposób, aby funkcjonował bezawaryjnie przez wiele lat.

W opiniach technicznych najwięcej zastrzeżeń dotyczy – o zgrozo! – podstawowych elementów wykonania dachu: koszy, mocowania rynien i przebić przez wszystkie warstwy połaci (na przy-kład kominków, okien dachowych itp.). Jednym z najczęściej źle wykonywanych elementów dachu są kosze dachowe. Ze względu na specyfikę budowy dachów zimą w okolicach kosza najłatwiej gromadzi się śnieg i – co więcej – długo zalega, bardzo powoli topniejąc. W tym czasie bardzo powoli penetruje warstwę wstępnego krycia, „punktując” pracę dekarza. Wykona-nie kosza wymaga od niego odpowiedniego doświadczenia i kunsztu. Oczywiście każdą pracę można wykonać nieprawidłowo i nie chcący popsuć szczelność swojego dzieła. Tym bardziej należy pamiętać o tym, co nie jest widoczne, czyli o wykonaniu prawidłowo wstępnego krycia, które jest gwarancją szczelności dachu. Dlatego pierwsza część tego opracowania opisuje właśnie postępowanie przy wykonywaniu wstępnego krycia, bo to ono warunkuje szczelność dachu. W dalszej części opisywane jest to, co widać z zewnątrz i co klient „kupuje” oczami. Wiadomości te powstały w oparciu o analizę licznych reklamacji, opracowanych przez komisje techniczne PSD.

Kosz w warstwie wstępnego krycia

Przy wszystkich pokryciach dachowych, które są montowane na ruszcie z kontrłat i łat, mamy do czynienia z koszem dachowym we wstępnym kryciu. Choć tej warstwy nie widać po ułożeniu pokrycia zasadniczego, to jest ona bardzo ważna. Nawet jeśli zewnętrznie kosz jest przez wykonawcę wykonany nieestetycznie, to jeśli jest prawidłowo wykonany w warstwie wstępnego krycia, to chociaż (albo aż) nie będzie przeciekał. Ze względu na rodzaj materiału, jaki zastosujemy, mamy tu różne technologie wykonawcze.

NA PEŁNYM DESKOWANIU. Najlepszym rozwiązaniem jest za-montowanie papy. Powinien to być materiał przystosowany do mocowania mechanicznego. Możemy też użyć innych materiałów, na przykład membran bitumicznych i membran wysokoparoprzepuszczalnych. Należy jednak przy tym pamiętać, że przy zastosowaniu papy lub membrany bitumicznej pod deskowaniem należy wykonać dodatkową szczelinę wentylacyjną. Taką szczelinę wykonujemy też kiedy jako wstępne krycie zastosujemy folię niskoparoprzepuszczalną (jednak ze względu na jakość i właściwości ten materiał jest co-raz rzadziej używany).

NA KROKWIACH, BEZ DESKOWANIA. To następny sposób wy-konania kosza przy zastosowaniu membrany bitumicznej lub folii wysokoparoprzepuszczalnej. Zasady wykonywania tego rodzaju koszy są następujące:

  • kosze z pap (w zależności od nachylenia połaci) – przekładamy naprzemiennie pasy papy z jednej połaci na drugą. Powstaje nam kosz przeplatany z podwójną papą w osi kosza. Błędem jest docinanie papy z jednej strony;
  • kosz z membran bitumicznych lub wysokoparoprzepuszczalnych – wzdłuż osi kosza układamy pas membrany (z góry na dół lub odwrotnie) o szerokości co najmniej 75 cm. Następnie montujemy pas membrany z lewej na prawą (lub odwrotnie), podkładając pod siebie na przemian membranę (tak jak przy papach). W tym rozwiązaniu (jak i przy papach) woda spływa środkiem kosza jedną strużką. Na tak przygotowanych koszach montujemy kontrłaty i łaty. Należy bardzo uważać przy montażu elementów drewnianych, ponieważ można wykonać wszystko prawidłowo, a wbicie choćby jednego gwoździa nawet w kilka warstw membrany spowoduje powstanie przecieku.

Istnieje jeszcze jeden sposób (prawdziwy fachowiec pewnie ma jeszcze coś w rękawie). Wzdłuż osi kosza montujemy dwie kontrłaty (na deskowaniu lub krokwiach). Montujemy je w odległości około 5 cm od osi kosza (po obu stronach), następnie montujemy z góry na dół pas podwójnej folii w taki sposób, aby folia przylegała do elementów drewnianych. Dzięki temu powstają 3 osie spływu wody (po lewo, w środku, po prawo), następnie montujemy pas folii z lewej strony na prawą i odwrotnie, docinając ją około 50 cm za kontrłatą po drugiej stronie. Dopiero wtedy na krokwiach pionowych montujemy kontrłaty, a na nich łaty montażowe. W osi spływu wody łaty montażowe leżą pośrednio na kontrłatach, na których jest zamontowana FWK. Przy montażu FWK w koszach należy pamiętać o tym, że ,,folię montujemy zszywkami do krokwi koszowej w odległości minimum 40 cm”. W przeciwnym razie zrobimy dziurę w miejscu, gdzie nie powinno jej być.

Kosz w pokryciu zasadniczym

Ogólnie można by było podzielić je na trzy grupy. Pierwsza to kosze wykonane w pokryciu zasadniczym i zarazem wstępnym. Możemy tu zaliczyć kosze wykonane przy dachach płaskich, które są kryte papą, oraz kosze wykonane przy montażu dachówek bitumicznych (zwanych też gontami bitumicznymi, papodachówkami).

KOSZE W POKRYCIU Z PAP ASFALTOWYCH LUB MODYFIKOWANYCH. Na pewno należy wykonać szczelnie wszystkie połączenia. Wizualnie przy montażu pap zgrzewalnych na brzegach powinien być wypływ masy bitumicznej. Wypływ ten powinien wynosić 5-20 mm.

KOSZE W POKRYCIU Z DACHÓWEK BI-TUMICZNYCH. Tutaj też mamy kilka sposobów wykonania koszy. Ze względu na estetykę rzadko stosuje się w osi kosza obróbkę blacharską z odpowiednio wyprofilowanej blachy. Częściej stosuje się tu kosze wyplatane (jeśli obie połacie mają podobne nachylenie, a gont ma odpowiedni kształt), a zależnie od wielkości połaci można też stosować kosze jednostronnie docinane. Jeśli producent gontu w swej ofercie dysponuje odpowiedniej jakości papą w kolorze pokrycia, wtedy możemy taką papę wykorzystać do wykonania widocznego kosza zlewowego.

KOSZE W POKRYCIACH MONTOWA-NYCH NA ŁATACH. Do tych pokryć zaliczamy blachodachówki, pokrycia z blach trapezowych, pokrycia panelowe i oczywiście do pokryć z dachówek betonowych czy też ceramicznych. Możemy wykonać:

  • kosze płaskie – montowane są na łatach i w odpowiedni sposób mocowane pod pokryciem zasadniczym;
  • kosze płaskie z klinem (żebrem, z grzbietem) – kosz blaszany z wykonanym w osi symetrii w linii przełamania połaci szerokim przegięciem. Element ten pełni funkcję odboju, aby spływająca z połaci woda nie wpływała pod pokrycie po drugiej stronie. Kosz tego typu – zależnie od nachylenia połaci – powinien mieć różną wysokość elementu środkowego (dzielącego);
  • kosze pogrążone lub wpuszczane – montuje się na kontrłatach, w miejscu łat. Górną część obróbki blacharskiej ko-sza montuje się pod pokryciem zasad-niczym. Tego rodzaje kosze wykonuje się w specyficznych warunkach. Kosz ten może nie wygląda efektownie natomiast na pewno powoduje sprawniejsze odprowadzenie wody i nie zapycha się tak liśćmi czy też igliwiem.
  • kosze miękkie – najwyższy stopień kunsztu dekarskiego stosowany przy pokryciach z dachówek ceramicznych i betonowych, a szczególnie karpiówek, zamontowanych na specjalnie wykonanej podkonstrukcji;
  • kosze na nokach – to kolejny rodzaj koszy wykonywanych w pokryciach z karpiówek. Są one formą koszy prze-wiązanych, a wykonuje się je docinając stykające się sąsiednie dachówki i podłożenia pod nie nok. Kosze te wykonuje się, jeśli połacie mają to samo nachylenie.

Literatura:

  • Wikipedia
  • „Słownik nazw i terminów dekarskich” – Krzysztof Patoka, Przemysław Spych, Stefan Wiluś

ZBIGNIEW BUCZEK
Mistrz blacharstwa, mistrz dekarstwa; dekarz z 26-letnim doświadczeniem; członek Oddziału Mazowieckiego Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy; nauczyciel zawodu dekarstwa i blacharstwa, członek komisji egzaminacyjnej Mazowieckiej Izby Rzemiosła; orzecznik techniczny w Polskim Stowarzyszeniu Dekarzy; rzeczoznawca SITPMB przy NOT; właściciel firmy AL-FI, Nowy Żylin 14, 96-513 Nowa Sucha; tel.: +48 602 331 907, biuro@al-fi.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Polecane Artykuły

Back to top button