Miejsce połączenia ścian szczytowych z dachem dwuspadowym trzeba odpowiednio zabezpieczyć przed ucieczką ciepła. Często się o tym zapomina, układając dach bezpośrednio na murze.
Tekst TOMASZ RYBARCZYK
Ściany szczytowe nie leżą w zakresie wykonania ani cieśli, ani dekarzy, ponieważ są to roboty murowe i najczęściej są prowadzone przez wykonawcę stanu surowego otwartego. Niestety, nie zawsze w projekcie jest rozwiązany detal połączenia ścian szczytowych z dachem. Ponieważ jednak chodzi o styk muru i dachu, to murarze oraz cieśle i dekarze powinni wiedzieć jak dobrze go wykonać. Niewłaściwe przygotowanie tej części budynku może powodować powstanie dosyć dużych liniowych mostków cieplnych lub problemy z zachowaniem geometrii dachu.
BUDOWA ŚCIAN SZCZYTOWYCH
Ściany szczytowe są dopasowane do geometrii dachu. Mogą przejmować obciążenia z dachu, ale nie muszą, gdyż to zależy od konstrukcji dachu. Ponieważ na ściany szczytowe działa niekorzystne obciążenie wiatrem, wymagają one odpowiedniego usztywnienia. Wykonuje się w nich trzpienie żelbetowe, żelbetowy wieniec obwodowy lub żelbetową belkę (nadproże na przykład ulokowane nad otworem lub otworami na stolarkę, jeśli są). Układ tych elementów zależy od projektanta.
Kluczowe w tym wszystkim jest też wykonanie szczytów ścian, w kontekście zachowania odległości od konstrukcji więźby dachowej. Mianowicie chodzi o to, by ściany szczytowe były właściwie ocieplone od góry. Sama izolacja termiczna ułożona tylko od zewnątrz ścian szczytowych nie wystarczy, ponieważ powinny być one ocieplone również od góry grubą warstwą termoizolacji. Najlepiej, by to była taka sama grubość lub nieznacznie mniejsza od ocieplenia połaci dachowej (czyli 30-40 cm). Zaleca się również wtedy, gdy poddasze jest nieużytkowe.
Wykonawcy dość często zapominają o właściwym zakończeniu szczytów ścian, wyprowadzając mur równo z górną płaszczyzną krokwi dachowych. Wtedy membrana dachowa lub papa na deskowaniu (sztywnym poszyciu) styka się ze skosami ścian szczytowych. Takie rozwiązanie może być stosowane jedynie, gdy budynek ma ciepłe ściany jednowarstwowe. Na wyrównanych skosach ścian dwu- i trójwarstwowych konieczne jest ułożenie izolacji cieplnej o grubości takiej samej jak ocieplenie poddasza. Aby było to możliwe, ściana szczytowa powinna być wymurowana tak, by jej górna powierzchnia znalazła się na poziomie dolnej płaszczyzny krokwi. Wtedy między wierzchem ściany a membraną dachową lub deskowaniem zostanie wystarczająco dużo miejsca na ocieplenie. W ten właśnie sposób powstaje „ciepły łącznik” między ociepleniem ścian układanym od zewnątrz a ociepleniem poddasza.
KOLEJNOŚĆ ROBÓT
Łatwość dopasowania ścian szczytowych zależy od kolejności robót. Ściany szczytowe można wykonać razem ze wznoszeniem ścian zewnętrznych (czyli jeszcze przed postawieniem więźby dachowej) albo po wykonaniu więźby.
Pierwsza metoda jest korzystna ze względu na to, że wykonawcy mają wówczas dużą swobodę przy robotach murowych oraz wykonywaniu żelbetu (wzmocnień ścian szczytowych). Mogą wówczas łatwo zazbroić elementy ścian szczytowych, zamontować szalunki, układać mieszanką betonową. Wymaga to dokładności wyznaczenia geometrii ścian szczytowych, by zachować właściwą odległość, pozostawiając miejsce na ocieplenie od góry.
Można też ściany szczytowe wykonać, kiedy będzie już gotowa konstrukcja dachu. Wówczas łatwiej dopasować ich geometrię, natomiast trudniejsze może okazać się prowadzenie robót murowych oraz elementów żelbetowych. Jeśli więźby nie wykonuje ekipa od stanu surowego otartego, w harmonogramie jest przewidziana przerwa w pracy murarzy, którzy muszą poczekać na zakończenie pracy cieśli. Najczęściej jednak ściany szczytowe wykonuje się „za jednym razem”, wraz ze ścianami poddasza.
ROLA KIEROWNIKA BUDOWY
Bez względu na to, na jakim etapie będą wykonywane ściany szczytowe, przed wykonaniem robót należy poczynić ustalenia z wykonawcami i kierownikiem budowy. Czasami może się nawet okazać, że rozwiązania przyjęte w projekcie mogą być niewłaściwe lub niewykonalne, chociażby ze względu na uzyskanie dokładności, jaką założył projektant. Wówczas rolą kierownika budowy jest ustalenie razem z wykonawcami, co i jak można zrobić, by było zrobione właściwie.
