
Trudny detal: przejście z dachu na elewację
Na rynku jest coraz więcej rozwiązań dla dachów bezokapowych. Jak prawidłowo wykonać połączenie połaci i elewacji krytych dachówkami ceramicznymi Orea 9?
Dachówki ceramiczne to materiał o wysokiej trwałości, estetyce i uniwersalności, coraz częściej wykorzystywany nie tylko do krycia połaci dachowych, ale również jako nowoczesne wykończenie elewacji. Stosowanie ich na powierzchniach pionowych, takich jak ściany zewnętrzne czy dolne fragmenty dachów mansardowych, staje się popularnym zabiegiem we współczesnej architekturze. Jednym z bardziej wymagających technicznie i estetycznie elementów w takiej konstrukcji jest prawidłowe wykonanie detalu przejścia połaci dachowej w elewację. Jak wykonać je poprawnie, aby zapewnić trwałość, szczelność i spójność wizualną bryły budynku?
Dachówka ceramiczna na elewacji – trend nowoczesnej architektury
Coraz więcej projektów budynków zakłada jednolitą stylistykę elewacji i dachu, opartą na zastosowaniu tego samego materiału pokryciowego. Producenci dachówek, odpowiadając na zapotrzebowanie rynku, coraz częściej oferują dachówki płaskie, zoptymalizowane pod kątem montażu zarówno na powierzchniach poziomych, jak i pionowych, pozwalają na estetyczne wykonanie powierzchni bez zbędnych zakłóceń i widocznych łączeń. Płaska dachówka ceramiczna Orea 9 marki Koramic idealnie wpisuje się w ten trend. Jej prosty, geometryczny kształt i dostępna stonowana kolorystyka doskonale komponują się z minimalistyczną formą nowoczesnych obiektów mieszkalnych i komercyjnych. Ujednolicenie materiału na dachu i elewacji pozwala uzyskać efekt spójności, czystości formy oraz optycznego uporządkowania bryły budynku.

Sposoby wykonania przejścia z dachu na elewację
1. Połączenie za pomocą dachówek mansardowych
Technika ta przypomina tradycyjne krycie dachów mansardowych i umożliwia wykonanie łagodnego, płynnego przejścia połaci dachowej w fasadę. Warunkiem zastosowania tego rozwiązania jest dostępność specjalnych dachówek mansardowych, wyprofilowanych tak, by umożliwiały estetyczne i szczelne „przełamanie” pomiędzy dwiema powierzchniami o różnym kącie nachylenia. Najlepszy efekt wizualny i funkcjonalny uzyskuje się przy kącie przejścia w zakresie 25-35°, ale możliwe jest również użycie tego rozwiązania przy większych kątach nachylenia. Aby estetycznie i trwale wykonać taki element, należy w ostatnim rzędzie dachówek na połaci użyć dodatkowej łaty i delikatnie podnieść dachówki do góry (patrz rys. 1). W zależności od kąta nachylenia, rozstaw łat pomocniczych należy dobrać zgodnie z Tabelą 1.
en% | en° | a | b | c | d |
40% | 21,8° | 80 | 355 | – | – |
45% | 24,5° | 90 | 280 | – | – |
50% | 26,5° | 90 | 280 | 54 | 215 |
55% | 28,8° | 95 | 285 | 54 | 185 |
60% | 31° | 95 | 285 | 54 | 175 |
65% | 33° | 100 | 290 | 54 | 170 |
70% | 35° | 100 | 290 | 54 | 170 |
75% | 37° | 105 | 295 | 67 | 210 |
80% | 38,7° | 105 | 295 | 67 | 205 |
85% | 40,4° | 110 | 295 | 67 | 200 |
90% | 42° | 110 | 295 | 67 | 200 |
95% | 43,5° | 110 | 295 | 67 | 190 |
100% | 45° | 110 | 295 | 67 | 190 |

Każda dachówka przejściowa, podobnie jak każda dachówka na elewacji, powinna być mocowana mechanicznie – z użyciem wkrętów oraz spinek bocznych. To zapewnia odpowiednią stabilność pokrycia i odporność na parcie i ssanie wiatru. Fasada wykończona dachówką ceramiczną powinna być traktowana konstrukcyjnie jako dach o kącie nachylenia 90°, co wiąże się z koniecznością precyzyjnego zaprojektowania podkonstrukcji, uwzględniającej między innymi odpowiednią wentylację, szczelność i system odprowadzania wody.
Projekt przegrody – wraz z warstwami funkcyjnymi, konstrukcyjnymi i wykończeniowymi – powinien być przygotowany przez architekta lub projektanta budynku. Dotyczy to także detali architektonicznych, takich jak narożniki, ościeża, obróbki okienne oraz newralgiczne przejścia dachu w elewację. W tych miejscach szczególnie zaleca się stosowanie precyzyjnie wykonanych obróbek blacharskich, najlepiej w kolorystyce dopasowanej do zastosowanej dachówki.
2. Połączenie z zastosowaniem obróbek blacharskich
Alternatywnym rozwiązaniem jest zastosowanie blacharskiej obróbki przejścia między połacią dachową a elewacją. W tym wariancie nie wykonuje się bezpośredniego „przełamania” dachówki, lecz estetyczne oddzielenie dwóch powierzchni przy pomocy odpowiednio ukształtowanej obróbki z blachy.
Podobnie jak przy dachówkach mansardowych, najczęściej stosuje się tu rynnę przyścienną zamontowaną w przyziemiu, wyposażoną w kratkę chroniącą przed zanieczyszczeniami. Woda opadowa spływa po powierzchni dachówek z połaci na elewację, a następnie zostaje odprowadzona przez system odwodnienia liniowego. To rozwiązanie jest technicznie prostsze, choć nie zapewnia takiej jednorodności wizualnej jak dachówka mansardowa. Ważne jest również zapewnienie ciągłości wentylacji – zarówno na dachu, jak i elewacji. Pomocne będą dachówki wentylacyjne, które wspomagają wentylację i mogą być zaaranżowane na okalających budynek częściach zarówno skośnych, jak i pionowych.

3. Połączenie z ukrytą rynną
Najbardziej dyskretne i estetyczne rozwiązanie zebrania wody w miejscu przejścia dachu w elewację, to zastosowanie ukrytej rynny, która umożliwia optyczne oddzielenie połaci dachowej od fasady, przy jednoczesnym zachowaniu wizualnej ciągłości materiału. W tym przypadku system odwodnienia (zarówno rynna, jak i rury spustowe) znajduje się pod pokryciem dachowym, dzięki czemu nie zaburza ortogonalnego układu dachówek na elewacji. Rury spustowe również są schowane w elewacji lub ewentualnie mogą zostać przesunięte na front budynku.

Taki sposób wykonania wymaga bardzo precyzyjnego zaprojektowania detali konstrukcyjnych oraz zastosowania sprawdzonych rozwiązań hydroizolacyjnych, aby zapobiec przenikaniu wody w newralgiczne miejsca. Dodatkowo w miejscu ukrycia rur spustowych będą wymagane wkładki z materiałów o podwyższonej izolacyjności termicznej, aby uchronić pokrycie przed powstaniem mostków termicznych. Alternatywą jest wykonanie ścian konstrukcyjnych z materiałów o lepszej izolacyjności, na przykład pustaków ceramicznych Porotherm typu T wypełnionych wełną mineralną.

Podsumowanie
Estetycznie i technicznie poprawne wykonanie przejścia z dachu na elewację z dachówki ceramicznej zapewni odpowiednią trwałość i funkcjonalność rozwiązania. Niezależnie od wybranej metody – dachówki mansardowe, obróbki blacharskie czy ukryty system rynnowy – kluczowe znaczenie ma staranne zaprojektowanie podkonstrukcji, odpowiednie mocowanie pokrycia oraz zapewnienie skutecznej hydroizolacji. Tylko kompleksowe podejście, uwzględniające walory estetyczne i aspekty techniczne, gwarantuje trwałość oraz perfekcyjny wygląd dachu i całego budynku
