Zespół Szkół Zawodowych Nr 5 im. gen. Ignacego Prądzyńskiego w Białymstoku

Żadna szkoła zawodowa w Polsce nie osiągnęła takiego sukcesu jak Zespół Szkół Zawodowych w Białymstoku. To kuźnia dekarzy, którzy pracę znajdują jeszcze podczas nauki. Jaka jest recepta na takie osiągnięcia?

Tekst IZABELA POPŁAWSKA, DYREKTOR ZESPOŁU SZKÓŁ ZAWODOWYCH NR 5 IM. GEN. IGNACEGO PRĄDZYŃSKIEGO W BIAŁYMSTOKU

Zespół Szkół Zawodowych nr 5 w Białymstoku ma 60-letnią tradycję w kształceniu zawodowym. Od początków swego istnienia kształci dobrych fachowców w różnych zawodach – między innymi dekarz, monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, murarz-tynkarz, monter sieci i instalacji sanitarnych – dostosowując ofertę kształcenia do potrzeb rynku pracy. Pracując z młodzieżą, uświadamiamy i przekonujemy, że po ukończeniu naszej szkoły zostaną mistrzami w swoim fachu.

WSPARCIE PRODUCENTÓW

W rozwoju każdej szkoły zawodowej ważna jest współpraca z firmami, które kształcą swoich przyszłych pracowników. Nasza szkoła współpracuje z ponad 70 firmami. Dobre i fachowe kształcenie zawodowe ma przyszłość, a nasze dotychczasowe doświadczenie sprawia, że podejmujemy wspólne działania z firmami na rzecz rozwoju szkoły i naszych uczniów. Przykładem takich działań jest tworzenie klas patronackich. Obecnie jest ich sześć, a pieczę nad nimi objęły firmy: Blachotrapez, Fakro, Prefbet Śniadowo, Danwood. Firmy te wspierają kształcenie naszej młodzieży poprzez doposażanie warsztatów szkolnych w sprzęt, narzędzia oraz materiały i produkty firmowe. Zapewniają uczniom odzież roboczą na zajęcia praktyczne. Organizują warsztaty dydaktyczne, podczas których młodzież i nauczyciele zapoznają się z najnowszymi technologiami. Co roku najlepszym uczniom w danym zawodzie fundują stypendia finansowe oraz atrakcyjne nagrody rzeczowe. Z inicjatywy pracodawców utworzone zostały również klasy kształcenia w nowych zawodach: dekarz, monter stolarki budowlanej.

Naszym uczniom stwarzamy też możliwości zdobywania dodatkowych uprawnień i kwalifikacji w ramach projektów unijnych, między innymi uprawnienia do obsługi koparko-ładowarki, wózków widłowych; w profesji cieśli przygotowanie dokumentacji technicznej oraz wykonanie konstrukcji ciesielskiej, dla dekarzy: projektowanie konstrukcji dachu z zastosowaniem oprogramowania typu CAD, wykonywanie robót dekarskich na obiektach zabytkowych, tradycyjne budownictwo drewniane.

Uczniowie odbywają płatne staże w polskich firmach i za granicą. Dodatkowe kwalifikacje ułatwiają im znalezienie lepszej pracy po ukończeniu szkoły.

Celem tworzenia klas patronackich jest:

• realizacja zajęć praktycznych i praktyki zawodowej w atrakcyjny sposób poprzez współpracę z wiodącymi firmami budowlanymi działającymi w regionie;
• pogłębianie wiedzy oraz doskonalenie umiejętności uczniów i nauczycieli dzięki projektom partnerskim, korzystaniu z doświadczeń liderów w regionie;
• podniesienie kwalifikacji zawodowych za sprawą dostępu do nowoczesnej
  infrastruktury budowlanej firm patronackich;
• identyfikacja potrzeb i dostosowanie się uczniów szkoły do wymagań lokalnych pracodawców (patronów),
• lepsze przygotowanie uczniów do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie,
• promocja umiejętności zawodowych uczniów.

W klasach patronackich młodzież jestbardziej zmotywowana niż w klasach
technicznych. Odbywa też wycieczki studyjne, ma większy kontakt z produktami i technologią znanych polskich firm oraz bezpośredni kontakt z pracodawcami.

Uczniowie aktywnie angażują się w prace na zajęciach praktycznych, zwłaszcza gdy szkolą ich nauczyciele z pasją, którzy potrafią ich zarazić zawodem. Cyklicznie uczestniczą w szkoleniach z dekarzami zrzeszonymi w Polskim Stowarzyszeniu Dekarzy, podczas których poznają nowe produkty i technologie. Ponadto firmy patronackie – między innymi Blachotrapez, Prefbet, Danwood – organizują warsztaty i szkolenia dla uczniów oraz wycieczki dydaktyczne do swoich zakładów.

Duży nacisk kładziemy także na współpracę z pracodawcami, która ma wpływ na jakość kształcenia młodzieży. Dzięki nim uczniowie poznają najnowsze technologie i produkty na rynku. Zajęcia praktyczne odbywają się w dobrze wyposażonych warsztatach szkolnych i w trakcie praktyk w znaczących firmach, takich jak: Mark-Bud, Jaz-Bud, Kombinat Budowlany, Danwood, Polskie Stowarzyszenie Dekarzy.

Wszystkie te działania są potwierdzeniem, że współpracujące ze szkołą firmy mają duży wpływ na kształcenie młodzieży, a jednocześnie szkoła może poznać oczekiwania pracodawców i dostosować się do nich. Dzięki temu możemy poszczycić się dobrym przygotowaniem uczniów do funkcjonowania na rynku pracy. Absolwenci mogą kontynuować naukę, podjąć pracę lub założyć własną firmę. Dobre przygotowanie praktyczne uczniów gwarantuje im po ukończeniu szkoły znalezienie pracy z atrakcyjnym wynagrodzeniem. W dzisiejszych czasach ponownie aktualne staje się stwierdzenie „fach to pieniądz”. Taki sukces jest możliwy do osiągnięcia dzięki szerokiej współpracy z pracodawcami. Pracodawcy uczestniczą w procesie kształcenia przez realizację różnych form współpracy, organizowanie zajęć praktycznych, staży, patronatów, szkoleń teoretycznych i pokazów praktycznych, doposażenie warsztatów szkolnych, udział w konkursach zawodowych. Dzięki współpracy właśnie z takimi firmami jak Blachotrapez, Fakro i Polskie Stowarzyszenie Dekarzy rośnie prestiż szkoły w środowisku lokalnym i ogólnopolskim. Uczymy się od najlepszych!

SUKCESY UCZNIÓW I NAUCZYCIELI

Dobra współpraca z firmami i praca nauczycieli również przynosi efekty. Nasi uczniowie odnoszą sukcesy w zawodowych konkursach regionalnych i ogólnopolskich. Jako szkoła możemy pochwalić się szczególnymi osiągnięciami naszych uczniów w Ogólnopolskim Turnieju Budowlanym „Złota Kielnia”, do którego dostaje się tylko po 6 uczniów w danym zawodzie z Polski. W 2017 i 2018 roku mieliśmy po dwóch finalistów w zawodzie dekarz, a jeden z naszych uczniów – Kamil Sadowski – zdobył tytuł najlepszego dekarza w Polsce 2018. Natomiast w 2019 roku mieliśmy aż 4 finalistów tego turnieju, czyli najwięcej w Polsce! Byli to dekarze i murarze. Żadna szkoła zawodowa w Polsce nie osiągnęła takiego sukcesu. Ponadto, wszyscy uczniowie w zawodzie dekarz zdają zewnętrzne egzaminy zawodowe, otrzymując najwyższe oceny. Aż 6 uczniów zostało zwolnionych z egzaminów za wybitne osiągnięcia.

Jestem bardzo dumna z naszych absolwentów, którzy – jeszcze jako uczniowie – osiągali wiele znaczących sukcesów indywidualnych i grupowych na płaszczyźnie regionalnej oraz ogólnopolskiej. Pozostawili
oni po sobie trwały ślad w postaci profesjonalnie naprawionego dachu jednego z budynków szkolnych.

PRZYSZŁOŚĆ ZAWODU DEKARZ

Obecnie wizerunek szkół zawodowych się odbudowuje. Wcześniej uczniowie zawodówek byli przedstawiani w niekorzystnym świetle i młodzi ludzie niechętnie decydowali się na wybór tego profilu kształcenia. Obecnie trend powoli się odwraca. Coraz więcej osób decyduje się na szkołę zawodową po to, by jak najszybciej się usamodzielnić, wyuczyć konkretnego, wybranego przez siebie zawodu i iść do pracy albo kontynuować naukę. Wśród uczniów są również pasjonaci, dla których jest to wymarzony zawód lub kontynuacja tradycji rodzinnych. Nasza szkoła jest szkołą wielopokoleniową, w której uczył się dziadek, później jego syn, a teraz wnuk.

Poziom kształcenia zawodowego w naszej szkole rośnie dzięki wsparciu miasta i firm, czego efektem jest oddanie do użytku w 2017 roku aż trzech warsztatów w branży budowlanej. Jako szkoła zawodowa monitorujemy rynek pracy, ściśle współpracujemy z Wojewódzkim Urzędem Pracy, pracodawcami. Jako dyrektor szkoły uczestniczę też w konferencjach zawodowych, a z analizy rynku wynika, że jest bardzo duże zapotrzebowanie na pracowników w zawodach budowlanych. Promujemy szkołę i przekonujemy młodzież do kształcenia zawodowego, organizując dni otwarte, warsztaty i konkursy dla uczniów szkół podstawowych. Odwiedzamy też szkoły, gdzie prezentujemy naszą ofertę, reklamujemy się na stronie internetowej, forach społecznościowych oraz uczestniczymy w forach organizowanych przez szkoły podstawowe.

Niestety, przykro to powiedzieć, ale nie ma zbytniego zainteresowania zawodem dekarza, podobnie jak innymi w szkołach zawodowych. Próbujemy odbudowywać prestiż tego fachu i kształcenia, ale myślę,
że rynek to zrobi za nas, bo nasi absolwenci są po prostu rozchwytywani przez firmy i bardzo dobrze zarabiają, często już jako uczniowie. Wszyscy nasi absolwenci znajdują pracę. Po naszej szkole nie ma bezrobotnych. Wręcz przeciwnie – to pracodawcy przyjeżdżają do szkoły i proponują uczniom pracę! Często uczniowie otrzymują oferty pracy już w trakcie konkursów zawodowych, w których pracodawcy pełnią funkcję jurorów i widzą, co potrafią nasi uczniowie.
Szkoła nie musi pomagać uczniom w znalezieniu pracy, bo pracodawcy sami ich szukają, przyjeżdżają do szkoły w poszukiwaniu fachowców przede wszystkim w zawodzie dekarz. Uczniowie uczestniczą w targach pracy, jeżdżą na wycieczki dydaktyczne i tam również jest im proponowana praca. Nasi dekarze są zapraszani przez Polskie Stowarzyszenie Dekarzy na targi budowlane BUDMA w Poznaniu, gdzie prezentują swoje umiejętności praktyczne i tam proponowano im atrakcyjne miejsca pracy. To buduje prestiż naszej szkoły w środowisku powiązanym z branżą budowlaną.

Magnesem dla nowych uczniów może być przekonanie, że wykształcenie zawodowe zwiększa obecnie szansę młodych ludzi na znalezienie lepszej pracy, ponieważ wszyscy nasi absolwenci znajdują zatrudnienie. Monitorujemy ich losy, wiemy że pracują, podwyższają swoje kwalifikacje lub zakładają własne firmy. Trzech naszych uczniów zostało w naszej szkole nauczycielami. Ponadto z rozmów z pracodawcami, z którymi współpracujemy wynika, że firmy poszukują dobrych fachowców
z odpowiednimi kwalifikacjami.

W przypadku szkoły zawodowej szczególnie ważne jest to, aby miała ona ścisłe relacje zakładami pracy, które są potencjalnymi pracodawcami absolwentów, by otrzymała ich wsparcie. Promocja uczniów, dzięki nabytym w naszej szkole dobrym kwalifikacjom do zawodu, jest najlepszym uzasadnieniem konieczności rozwijania szkół zawodowych, w tym i naszego ZSZ nr 5.

W nowoczesnej gospodarce coraz bardziej odczuwalny jest niedobór wykwalifikowanych pracowników. Są oni niezbędni, aby zapewnić właściwe funkcjonowanie przemysłu, a także wielu innych dziedzin.
Dlatego konieczne jest pielęgnowanie kształcenia zawodowego i zwiększenie zainteresowania uczniów tą ścieżką kariery, zwłaszcza, że coraz bardziej widoczne jest to, że właśnie absolwenci szkół zawodowych
mogą liczyć na stabilne zatrudnienie, coraz bardziej atrakcyjne wynagrodzenie i ciekawą pracę, podczas gdy maleje zapotrzebowanie pracodawców na absolwentów uniwersytetów, w tym głównie studiów humanistycznych.