Jednym z ważniejszych elementów transakcji robót dekarskich jest określenie metody kalkulacji ceny. Powinna być ona czytelna i łatwa do zastosowania w praktyce.
Tekst JAN GRYCUK
Kosztorysy robót dekarskich można opracować metodą kalkulacji uproszczonej, która uwzględnia:
- opis technologii i organizacji wykonywania robót,
- specyfikację istotnych warunków wykonania i odbioru robót,
- zestawienie ilości robót, podane w przedmiarze lub obmiarze robót,
- ceny jednostkowe robót.
Kalkulacja uproszczona polega na obliczeniu ceny kosztorysowej jako iloczynu jednostek z przedmiaru lub obmiaru robót i ceny jednostkowej robót łącznie z kosztami pośrednimi „Kp” i zyskiem „Z” oraz podatkiem VAT. Cenę kosztorysową oblicza się za pomocą wzoru:
Ck = L * Cj + Pv
w którym:
Ck – cena kosztorysowa,
L – ilość jednostek z przedmiaru lub obmiaru robót,
Cj – cena jednostkowa robót łącznie z kosztami pośrednimi „Kp” i zyskiem „Z”,
Pv – podatek od towarów i usług.
Cj = Rj + Mj + Kzj + Sj + Ksj + Kpj + Zj
w której:
Rj – wartość kosztorysowa robocizny za jednostkę przedmiarową robót (na
przykład za wykonanie 1 m2 pokrycia dachowego z dachówki ceramicznej
lub za montaż 1 m rynny PVC o średnicy 120 mm),
Mj – wartość kosztorysowa materiałów na jednostkę przedmiarową lub
obmiarową,
Kzj – koszty zakupu na jednostkę przedmiarową robót,
Sj – wartość kosztorysowa pracy sprzętu i środków transportu na jednostkę przedmiarową lub obmiarową,
Ksj – koszty jednorazowe sprzętu na jednostkę przedmiarową robót,
Kpj – koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową lub obmiarową robót,
Zj – zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową lub obmiarową,
Pv – podatek od towarów i usług.
Przez kalkulację składników ceny kosztorysowej pokrycia dachowego rozumie się ustalenie cen jednostkowych:
- robocizny „R” czyli godzinowej stawki robocizny,
- materiałów „M”,
- sprzętu „S”,
- kosztów pośrednich „Kp”,
- zysku „Z”.
Godzinowa stawka robocizny „R” obejmuje następujące składniki, które są zaliczane do wynagrodzenia:
- płace zasadnicze,
- premie regulaminowe,
- płace dodatkowe (dodatki stażowe, wynagrodzenia za urlopy, zasiłki chorobowe),
- składki do ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych).
Godzinową stawkę robocizny kosztorysowej ustala się według własnych źródeł wykonawcy robót dekarskich lub wytycznych zamawiającego.
Ceny materiałów „M” w kosztorysie ustala się na podstawie informacji wykonawcy lub wytycznych zamawiającego wykonanie robót. Ceny jednostkowe materiałów można ustalić łącznie z kosztami zakupów. Ceny jednostkowe materiałów w kosztorysie przyjmuje się bez podatku od towarów i usług (VAT).
Koszty zakupów materiałów „Kz” określa się podstawie wzoru:
Kz = (Wkz * M)/100%
w którym:
Kz – koszty zakupów materiałów (zł),
Wkz – wskaźnik narzutów kosztów zakupów materiałów (%),
M – koszty materiałów (zł).
W kalkulacji kosztów zakupu uwzględnia się:
- koszt dostarczenia materiałów z miejsca ich pobrania lub zakupu na składowisko przyobiektowe wykonawcy robót,
- ubytki materiałowe powstałe w trakcie transportu zewnętrznego,
- koszty ubezpieczenia ładunku,
- koszty prac załadunkowych i wyładunkowych oraz koszty przewozu materiałów.
Przyjmuje się, że koszty zakupów mogą stanowić 5-15% wartości materiałów netto.
Koszty pracy sprzętu oraz środków transportu technologicznego „S”.
Koszty bezpośrednie pracy sprzętu stanowią w robotach dekarskich 10-12% całości kosztów.
Cena jednostkowa maszynogodziny (m-g) pracy sprzętu lub środków transportu technologicznego przyjmowana w kosztorysie obejmuje:
- kosztorysową cenę pracy jednostki sprzętowej lub transportowej,
- koszty jednorazowe najmu sprzętu.
Koszty pośrednie przy zastosowaniu wskaźnika kosztów pośrednich ustala się według wzoru:
Kp = Wkp * (R+S)/100%
w którym:
Kp – koszty pośrednie (zł),
Wkp – wskaźnik kosztów pośrednich w % od „R” i „S”(%).
Dla robót dekarskich wskaźnik ten zawiera się w przedziale 60-80% (R+S).
Zysk w kosztorysie robót dekarskich można przyjmować kwotowo lub ustalić jako iloczyn stawki zysku i podstawy jej naliczania, którą jest robocizna („R”), praca sprzętu („S”) i koszty pośrednie.
RODZAJE KOSZTORYSÓW
W zależności od przeznaczenia można posługiwać się jednym z następujących rodzajów kosztorysów:
- inwestorski – opracowuje się metodą kalkulacji uproszczonej, polegającą na
obliczeniu wartości kosztorysowej robót dekarskich, objętych przedmiarem
robót, w kwotach netto; - ofertowy – jest dokumentem zawierającym obliczenie kwoty, za jaką wykonawca robót dekarskich gotów jest wykonać zamówienie na swoje usługi;
- dodatkowy – jest dokumentem ustalającym wartość robót dodatkowych, wynikających ze zmian wprowadzonych do dokumentacji;
- powykonawczy – jest dokumentem określającym rzeczywisty zakres wykonanych robót dekarskich. Z tytułu zwiększonego zakresu wykonanych robót, wykonawcy przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Zakres robót dodatkowych powinien być zapisany w książce obmiaru i dzienniku budowy.
PODSTAWY SPORZĄDZANIA KOSZTORYSU INWESTORSKIEGO
Podstawy sporządzania kosztorysu inwestorskiego:
- dokumentacja projektowa,
- przedmiar robót lub protokół typowania robót,
- specyfikacja warunków wykonania i odbioru robót,
- ceny jednostkowe robót,
- ceny jednostkowe robocizny „R”,
- materiałów „M”, i pracy sprzętu „S”,
- przyjęte przez kosztorysanta,
- koszty pośrednie „Kp” i zysk „Z” przyjęte przez kosztorysanta,
- podatek VAT.
PODSTAWY SPORZĄDZANIA KOSZTORYSU OFERTOWEGO
- dokumentacja projektowa,
- przedmiar robót lub protokół typowania robót,
- specyfikacja warunków wykonania i odbioru robót,
- ceny jednostkowe robót, obejmujące koszty bezpośrednie robocizny „R”, materiałów „M” i pracy sprzętu „S”, przyjęte przez wykonawcę,
- koszty pośrednie oraz zysk proponowane przez wykonawcę robót,
- podatek VAT.
PODSTAWY DO SPORZĄDZANIA KOSZTORYSU DODATKOWEGO:
- ustalenia umowne dopuszczające wynagrodzenie za roboty dodatkowe,
- dokumentacja budowy, protokół konieczności wykonania robót dodatkowych,
- kosztorys ofertowy na roboty dodatkowe wraz z aneksem do umowy.
PODSTAWY DO SPORZĄDZANIA KOSZTORYSU POWYKONAWCZEGO:
- dokumentacja budowy, która obejmuje dokumentację projektową, dziennik budowy i księgi obmiaru oraz protokół odbioru,
- protokół danych wyjściowych do kosztorysowania,
- ceny jednostkowe robót w metodzie uproszczonej,
- jednostkowe nakłady rzeczowe,
- koszty pośrednie i zysk,
- podatek VAT.
JAN GRYCUK
Inżynier budownictwa, mistrz dekarstwa; prezes Oddziału Podlaskiego PSD; nauczyciel praktycznej nauki zawodu w Zespole Szkół Zawodowych nr 5 w Białymstoku; projektant wielu narzędzi ciesielskich i dekarskich; tel.: +48 502 27 4707
