![Rolowane hydroizolacje bitumiczne dach płaski papy](/wp-content/uploads/2023/08/193797b1-7fa8-4cb0-8cc3-0308938caadb_n-780x470.jpg)
Papy, czyli rolowane hydroizolacje bitumiczne
Bitum to materiał znany i stosowany od dawna do produkcji pap. Od niego zależy ich trwałość i uniwersalność. Jak i dlaczego modyfikuje się bitum? Jakie tajemnice zawierają karty techniczne produktów z jego zawartością?
Tekst ARTUR RADZKI
Zastosowanie w budownictwie rolowanych hydroizolacji bitumicznych, potocznie zwanych papami, jest tak powszechne, że często, a nawet wcale nie zastanawiamy się dlaczego. Jest jednak kilka powodów, dla których bitum stał się bardzo ważnym surowcem do produkcji materiałów hydroizolacyjnych. Oto niektóre z nich:
- jest to surowiec naturalny,
- jest nieszkodliwy dla zdrowia i środowiska,
- jest nierozpuszczalny w wodzie zaliczany do zerowej klasy jej zagrożenia,
- jego właściwości plastyczne pozwalają na prostą obróbkę.
Jak widać już te cechy pozwoliły na szerokie zastosowanie bitumu w technologiach uszczelnień. Aby jednak jeszcze lepiej wykorzystać podstawowe właściwości bitumu zarówno w procesie montażu, jak i eksploatacji, bitum zaczęto modyfikować różnymi metodami. Dzięki temu udało się wydłużyć okres użytkowania pap w różnych warunkach atmosferycznych. Z racji warunków klimatycznych występujących w naszym obszarze geograficznym najpopularniejszymi sposobami modyfikacji są (schemat 1):
![](/wp-content/uploads/2023/08/Papy_Schemat_1-1024x711.jpg)
- natlenianie bitumu – powstaje bitum oksydowany;
- modyfikowanie polimerami – powstaje bitum modyfikowany.
Zatrzymajmy się na moment przy tym punkcie. Często używamy określenia papy modyfikowane, ale tak naprawdę nie zastanawiamy się, co to znaczy i jakie są różnice. W Polsce najczęściej spotykanym polimerem jest SBS (Styrol-Butadien-Styrol). Potocznie można spotkać się też z nazwą sztuczna guma. Ten polimer znajdziemy również w podeszwach butów, oponach czy pasach transmisyjnych. Bitum modyfikowany SBS staje się elastyczny („gumowy”) nawet w niskich temperaturach, a jego odporność na starzenie ulega przedłużeniu.
Nieco inaczej zachowuje się bitum modyfikowany APP (ataktyczny polipropylen). Jest bardziej termoplastyczny (ciągliwy), ma wysoką odporność na ciepło i promieniowanie UV. Papy wierzchniego krycia nie wymagają posypki dla ochrony przed UV, a ich odporność na starzenie jest bardzo wysoka.
Wykres 1 pokazuje dlaczego papy bitumiczne, do produkcji których użyto bitumu modyfikowanego SBS stały się tak popularne. No i dlatego również wiemy lub sobie przypomnieliśmy, dlaczego nazywamy je papami modyfikowanymi.
![](/wp-content/uploads/2023/08/Papy_Tabela_1-1024x395.jpg)
![](/wp-content/uploads/2023/08/Papy_Wykres_1-1024x339.jpg)
Jakie tajemnice skrywają karty techniczne produktów?
Bardzo często przy doborze rolowanych hydroizolacji bitumicznych słyszymy, że zleceniodawca życzy sobie na przykład zastosowania papy wierzchniego krycia 250, SBS, o grubości 5,2 mm. Oczywiście nie musi się znać na doborze właściwych materiałów. Klient chce mieć po prostu dobrze wykonany dach z dobrych materiałów. Gorzej jednak, gdy wykonawca nie wie, jak czytać karty techniczne produktów. Niestety, bardzo często pod samą nazwą sugerującą, że to, czego oczekuje nasz klient po zagłębieniu się w dane techniczne w karcie produktu okazuje się, że oprócz nazwy i atrakcyjnej ceny nie zostaje nic. Ani grubość 5,2 mm, ani modyfikacja. Czytanie kart wymaga pewnego doświadczenia. Oto kilka wskazówek.
![](/wp-content/uploads/2023/08/Papy_Tabela_2-1024x351.jpg)
Grubość materiału. Zwrócimy uwagę (tabela 2), czy na pewno porównujemy materiał o oczekiwanej grubości, z taką samą tolerancją według tej samej normy badawczej. Czy produkt o grubości 5,3 mm jest lepszy od produktu o grubości 5,2 mm?
Elastyczność i giętkość. I tutaj znowu powinno nastąpić wyjaśnienie (tabela 2). Na polskim rynku występują jeszcze – co prawda nielicznie, ale jednak – produkty, które zgodnie z EN mogą mieć podane dwa parametry:
- MDV – wartość deklarowana przez producenta łącznie z deklarowaną tolerancją;
- MLV – wartość graniczna producenta, może być wartością minimalną lub maksymalną zgodnie z ustaleniami dla właściwości wyrobów.
W pierwszej chwili wydaje się, że porównywany materiał jest taki sam, jeśli chodzi o zawartość modyfikatora, ale czy na pewno? Tak się składa, że produkt B będzie prawdopodobnie tańszy (tabela 2). W tym przypadku, podejmując decyzję o zastosowaniu papy powinniśmy również zastanowić się, czy porównywane materiały są równoważne, bo jak zapewne się domyślacie produkt B będzie tańszy.
To jedynie tylko kilka przykładów obrazujących jak ważne jest umiejętne czytanie kart technicznych i niesugerowanie się w pierwszej chwili impulsem zakupowym, wynikającym tylko z ceny. Może się bowiem okazać, że za niewiele niższą cenę kupiliśmy czy zaproponowaliśmy klientowi materiał o wiele słabszych parametrach technicznych. Zachęcamy więc do wnikliwego czytania kart technicznych i kontaktu z producentami, którym zależy na rzetelnej informacji o produktach bez stosowania różnych zabiegów zgodnych z obowiązującymi przepisami, ale jednak ukrywających w pierwszej chwili istotne różnice jakościowe.
![](/wp-content/uploads/2023/08/IMG_5307-2-773x1024.jpg)
ARTUR RADZKI
Specjalista z ponad 20-letnim doświadczeniem w tworzeniu i doborze bitumicznych materiałów hydroizolacyjnych. Kierownik ds. kluczowych klientów Büsscher & Hoffmann Polska Sp. z o.o.