W poprzednich dwóch artykułach zwracałem uwagę Czytelników na fakt, iż z upływem czasu niezmieniana (niepodwyższana) wysokość Sumy Gwarancyjnej (S.G.) w ubezpieczeniu Odpowiedzialności Cywilnej (OC) firmy dekarskiej może okazać się zbyt niska dla pokrycia roszczeń poszkodowanych przez dekarza, a wówczas będzie on musiał pokryć niepokrytą przez ubezpieczyciela część wartości szkody z własnych środków. Taka sytuacja może zaskoczyć dekarza, który będzie odpowiedzialnym cywilnie za spowodowanie poważnego pożaru budynku, na którym wykonywał zlecone roboty dekarskie, a ich zakres wymagał prowadzenia prac niebezpiecznych pożarowo.
Tekst JACEK BARANOWSKI
O tym, że takie prace zdecydowanie zwiększają możliwość powstania pożaru – czasem o wielkich rozmiarach – świadczy fakt, iż poświęcono im szczegółowe regulacje w ramach Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej oraz Rozporządzania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. W tym miejscu należy zadać pytanie: czy dekarze znają te regulacje prawne i czy w związku z tym świadomie – w sposób zgodny z prawem – organizują w ramach swoich firm dekarskich ich realizację, szczególnie w miejscach wykonywania swoich usług?
Do prac pożarowo niebezpiecznych zalicza się takie, przy których są używane narzędzia robocze i sprzęt generujące iskry lub ciepło, które mogą prowadzić do pożaru. Prace pożarowo niebezpieczne obejmują używanie otwartego i ukrytego płomienia, gorącego powietrza, sprzętu spawalniczego, tnącego i szlifierskiego. Do prac niebezpiecznych pożarowo zalicza się między innymi:
- spawanie i cięcie gazowe, elektryczne,
- szlifowanie powierzchni,
- podgrzewanie instalacji, urządzeń i zaworów,
- podgrzewanie lepiku, smoły (w tym mas
- bitumicznych),
- układanie papy termozgrzewalnej z użyciem źródeł otwartego ognia.
Czy dekarze znają regulacje prawne dotyczące prac niebezpiecznych pożarowo i czy w związku z tym świadomie organizują w ramach swoich firm dekarskich ich realizację, szczególnie w miejscach wykonywania swoich usług?
Organizacja prac pożarowo niebezpiecznych
Obowiązek odpowiedniego przygotowania oraz prowadzenia prac pożarowo niebezpiecznych wynika z przepisów Ustawy o ochronie przeciwpożarowej i spoczywa on na osobie fizycznej, prawnej, organizacji lub instytucji korzystającej z budynku, na którym będą realizowane omawiane roboty. Jednak także ich wykonawca – dekarz musi we własnym dobrze rozumianym interesie znać regulacje prawne w tym zakresie i bezwzględnie przestrzegać ich przez swoich pracowników lub podwykonawców.
Przed przystąpieniem do takich prac właściciel lub użytkownik obiektu oraz wykonawca prac są zobowiązani ocenić zagrożenie pożarowe w rejonie, w którym prace będą prowadzone, ustalić rodzaj przedsięwzięć zapobiegających ewentualnym zagrożeniom oraz wskazać osoby odpowiedzialne za zabezpieczenie miejsca zarówno przed rozpoczęciem prac, w ich toku, jak i po ich zakończeniu, a także zapewnić zapoznanie tych osób z podjętymi ustaleniami w zakresie zabezpieczenia. Przy wykonywaniu omawianych robót należy:
- zabezpieczyć przed zapaleniem materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych;
- prowadzić prace niebezpieczne pod względem pożarowym w pomieszczeniach (urządzeniach) zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej wykonywano inne prace związane z użyciem łatwopalnych cieczy lub palnych gazów, jedynie wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości;
- mieć w miejscu wykonywania prac sprzęt umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru;
- po zakończeniu prac poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony przyległe;
- używać do wykonywania prac wyłącznie sprzętu sprawnego technicznie i zabezpieczonego przed możliwością wywołania pożaru.
Ostatecznie przygotowanie pomieszczenia lub obiektu do prowadzenia robót pożarowo niebezpiecznych będzie polegać na:
- oczyszczeniu pomieszczeń lub miejsc, gdzie będą wykonywane prace z materiałów palnych i zanieczyszczeń;
- usuwaniu bądź neutralizowaniu pyłów palnych ciał stałych w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem;
- usuwanie odpadków szczególnie mających zdolność do samonagrzewania się;
- usuwanie suchej trawy, liści, śmieci z najbliższego otoczenia miejsc prowadzenia prac na zewnątrz budynku;
- wentylowanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem mieszanin gazów palnych lub par cieczy palnych z powietrzem;
- zabezpieczenie otworów, przepustów instalacyjnych itp. przed możliwością przenikania niebezpiecznych czynników (na przykład wysoka temperatura, gorące gazy, iskry mechaniczne) z rejonu prowadzenia prac do innych pomieszczeń lub na zewnątrz obiektu;
- zapewnienie właściwego sprzętu i środków gaśniczych;
- zapewnienie kontroli miejsc, w których prace były prowadzone po ich zakończeniu.
- Przy rozgrzewaniu smoły i innych podobnych materiałów należy przestrzegać niżej wymienionych zasad:
- smoła lub inny materiał mogą być rozgrzewane za pomocą otwartego ognia w odległości nie mniejszej niż 5 m od budynków i składowisk materiałów palnych;
- podgrzewanie smoły lub innego materiału jest dopuszczalne na dachu o konstrukcji i pokryciu niepalnym w budowanym obiekcie, a w pozostałych sytuacjach, jeżeli zostaną zastosowane odpowiednie, przeznaczone do tego celu podgrzewacze.
Niewątpliwie także w interesie wykonawcy (dekarza) leży dbałość o to, aby wszelkie obowiązujące procedury były spełnione nie tylko przez niego samego, ale także przez jego zleceniodawcę, między innymi po to, aby nie być mimowolnym adresatem roszczeń odszkodowawczych. Ma to znaczenie szczególnie w sytuacji przejęcia przez dekarza od zleceniodawcy miejsca wykonywanych prac i tym samym przejęcia podwyższonego ryzyka przypisania dekarzowi odpowiedzialności cywilnej za ewentualne szkody.
Szkody i roszczenia odszkodowawcze mogą być naprawdę znaczne, o czym przekonali się także niektórzy członkowie Polskiego stowarzyszenia dekarzy. Przykładami szkód podzielę się w kolejnym artykule.
JACEK BARANOWSKI
Wiceprezes zarządu Pierwszego Polskiego Domu Brokerskiego
SAGA Brokers Sp. z o.o., ul. Słoneczna 15A, 60-286 Poznań,
www.sagabrokers.pl.
