Zespół Szkól Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Lublinie

Ta szkoła ma sześćdziesięcioletnią tradycję w kształceniu kadr dla budownictwa. Jej absolwenci bardzo dobrze radzą sobie na lokalnym, ogólnopolskim i zagranicznym rynku pracy. Oferta edukacyjna umożliwia kształcenie młodzieży w atrakcyjnych zawodach dających gwarancję zatrudnienia.

Tekst
ALEKSANDER BŁASZCZAK, DYREKTOR ZESPOŁU SZKÓŁ BUDOWLANYCH W LUBLINIE, AGNIESZKA ROZWADOWSKA, KIEROWNIK SZKOLENIA PRAKTYCZNEGO

Zespół Szkół Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego mieści się przy ul. Słowiczej 3 w Lublinie.

W skład placówki wchodzą: technikum budowlane, technikum drzewne, branżowa szkoła budownictwa I stopnia oraz bursa szkolna.

Placówka kształci w 5-letnim technikum dla absolwentów szkół podstawowych w zawodach technik 
budownictwa, technik inżynierii sanitarnej, technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, 
technik robót wykończeniowych w budownictwie oraz technik technologii drewna.

Z kolei w Branżowej Szkole Budownictwa I Stopnia nr 1 młodzież kształci się w zawodach: 
dekarz (klasa patronacka), murarz-tynkarz, elektryk, stolarz, monter sieci i instalacji 
sanitarnych oraz monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie.

Szkoła jest współorganizatorem konkursów o zasięgu ogólnopolskim, między innymi: Olimpiady Budowlanej „Buduj z pasją”, Turnieju Budowlanego „Złota Kielnia”.

Nauczyciele i uczniowie biorą udział również w ogólnopolskich projektach, 
na przykład „Kultura bezpieczeństwa”, oraz konkursach –„Na rok przed dyplomem”,
„Poznaj swoje prawa w pracy”, „Konkurs wiedzy o energetyce odnawialnej”.

Wysoką jakość kształcenia zawodowego w szkole potwierdzają uzyskane przez uczniów 
wysokie wyniki egzaminów zawodowych, certyfikat „Szkoła Innowacji” w latach 
2014, 2015, 2018, 2019, 2020 oraz dyplom uznania Prezydenta Miasta Lublin 
za szczególne osiągnięcia dydaktyczne przyznawany przez ostatnie pięć lat.

SYSTEM NAUKI

Zajęcia teoretyczne i praktyczne dla uczniów technikum są realizowane w szkolnych pracowniach kształcenia zawodowego.

Natomiast praktyka zawodowa w rzeczywistych warunkach pracy odbywa się w większości w firmach budowlanych, instalacyjnych lub stolarskich, stale współpracujących ze szkołą.

Zdobyte doświadczenie jest niezbędne do podjęcia w przyszłości pracy zawodowej. Praktyki uczniów są organizowane w porozumieniu z pracodawcami, których działalność umożliwia zrealizowanie programu i zapewnia odpowiednie warunki bhp.

Uczniowie szkoły branżowej kształcą się w systemie dualnym, w którym zajęcia teoretyczne są realizowane w szkole.

Zajęcia praktycznej nauki zawodu – uczniowie są zatrudnieni jako młodociani pracownicy u pracodawców w rzeczywistych warunkach pracy w wybranym zawodzie.

Podpisują z pracodawcą umowę o pracę, otrzymują wynagrodzenie, a okres praktycznej nauki zawodu wlicza się do stażu pracy. Po ukończeniu nauki i zdaniu egzaminu oprócz dyplomu zawodowego otrzymują także świadectwo pracy, które dokumentuje trzyletnie doświadczenie zawodowe.

Ze szkołą współpracują firmy budowlane i zakłady rzemieślnicze działające na terenie Lublina i okolic.

SUKCESY UCZNIÓW I NAUCZYCIELI

Nasi uczniowie wielokrotnie zajmowali miejsca na podium w wielu konkursach o zasięgu 
ogólnopolskim, w tym w turnieju „Złota Kielnia”, konkursie „Wyczarowane z drewna”, 
olimpiadzie budowlanej oraz w zawodach sportowych.

Młodzież chętnie uczestniczy także w organizowanych w szkole różnego rodzaju akcjach i przedsięwzięciach w ramach szkolnego wolontariatu.

Są to akcje honorowego krwiodawstwa oraz akcje charytatywne:

• „Gorączka złota”,
• „Pomóż dzieciom przetrwać zimę”,
• „Komórkomania”,
• zbiórki żywności dla PCK,
• zbiórka słodyczy dla Hospicjum Małego Księcia,
• czy też zbiórki darów dla schroniska zwierząt i inne.

W ramach wolontariatu sportowego uczniowie naszej szkoły pomagają przy organizacji imprez sportowych na terenie Lublina. Są to Lubelski Duathlon, bieg uliczny „Mila na start”, zawody rowerowo-biegowe MOSiR oraz zawody pływackie AZS Lublin.

Od wielu lat jesteśmy współorganizatorem „Biegu papieskiego”.

SZKOLNICTWO BRANŻOWE

Zajęcia praktycznej nauki zawodu są formą przygotowania zawodowego młodzieży, gdyż czas pracy, prawa i obowiązki ucznia – młodocianego pracownika regulują przepisy Kodeksu Pracy i rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie praktycznej nauki zawodu.

Celem praktycznej nauki zawodu jest – między innymi – przygotowanie ucznia do sprawnego 
wykonywania zawodu w zakresie umiejętności określonych w programie nauczania, pogłębienie 
i zastosowanie zdobytej wiedzy oraz umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach 
przedsiębiorstwa, niezbędnych do uzyskania pozytywnego wyniku na egzaminie końcowym 
oraz podjęcia pracy zawodowej. 

Podobnie, celem jest:

• wykształcenie umiejętności stosowania wiedzy teoretycznej zdobytej w szkole w praktyce (integracja wiedzy teoretycznej z praktyką),
• poznanie struktury i organizacji pracy przedsiębiorstw/zakładów rzemieślniczych,
• nawiązanie kontaktów zawodowych, umożliwiających wykorzystanie ich w czasie poszukiwania pracy.

Kształcenie zawodowe w systemie dualnym to bardzo dobry sposób na przygotowanie zawodowe, 
ale jest trudne do zrealizowania ze względu na małe zainteresowanie pracodawców. 

Wielu z nich zwraca uwagę na trudności w prowadzeniu dokumentacji pracowników młodocianych, interpretacji przepisów oraz brak wsparcia w tym zakresie. Ponadto uczniowie szkoły branżowej mają trudności z dostosowaniem się do zasad obowiązujących w przedsiębiorstwach.

We wrześniu tego roku w szkole została utworzona klasa dekarska pod patronatem Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy.

Uczniowie, realizując kształcenie w zawodzie dekarz, mogą korzystać ze wsparcia, jakie niesie ze sobą uczestnictwo w projekcie Zawód Przyszłości Dekarz.

Dzięki PSD, młodzi adepci dekarstwa mają możliwość między innymi brać udział w dodatkowych 
zajęciach w Ośrodku Kształcenia Dekarzy,  profesjonalnych szkoleniach zorganizowanych przez 
partnerów projektu, zwiedzać fabryki pokryć dachowych, a także sprawdzić swoje umiejętności w 
Mistrzostwach Polski Młodych Dekarzy i innych wydarzeniach organizowanych przez Stowarzyszenie. 

Najlepsi uczniowie dekarstwa otrzymają na koniec roku szkolnego stypendium finansowe, ufundowane przez PSD.

WSPARCIE PRODUCENTÓW I LOKALNYCH FIRM

Mamy świadomość tego, jak jest istotne dla absolwentów naszej szkoły odpowiednie przygotowanie zawodowe.

Odpowiadające oczekiwaniom i potrzebom przyszłych pracodawców, dlatego też podejmujemy różnorodne kroki zacieśniające współpracę pomiędzy przyszłymi pracodawcami i lokalnymi urzędami oraz organizacjami.

Naszą mocną stroną jest aktywna współpraca z wieloma przedsiębiorstwami i zakładami rzemieślniczymi.

W szkole funkcjonuje Rada Koordynacyjna, obejmująca firmy współpracujące ze szkołą głównie w ramach zajęć z praktycznej nauki
zawodu dla uczniów szkoły branżowej.

Informacje pozyskane od pracodawców pozwalają na dostosowanie oferty edukacyjnej oraz treści kształcenia do sytuacji na rynku pracy i do zmian związanych z postępem technologicznym.

Obecnie na mocy zawartych porozumień szkoła współpracuje z 40 firmami w zakresie praktycznej nauki zawodu (dualny system kształcenia dla uczniów szkoły branżowej).

Grupę tę uzupełniają firmy budowlane, instalacyjne, stolarskie oraz z zakresu energetyki odnawialnej.

Są to między innymi:

• Akademia Malarska PPG Deco,
• Atlas, Fabryka Armatury Hawle,
• Giacomini, Kisan,
• Oddział Lubelski Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy,
• Rettig Heating,
• Rockwool Polska,
• Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego,
• Taylor,
• Wienerberger Ceramika Budowlana.

W ramach współpracy są organizowane w szkole pokazy, szkolenia i warsztaty dla uczniów i nauczycieli przedmiotów zawodowych. Firmy przekazują do szkoły katalogi, instrukcje i poradniki oraz materiały budowlane i instalacyjne wykorzystywane na lekcjach teoretycznych i zajęciach praktycznych.

Organizowane są również jednodniowe wizyty w zakładach pracy, mające na celu pokazanie spektrum możliwości i specyfikę zawodu.

Wszystkie te działania poszerzają wiedzę i umiejętności uczniów, szczególnie w zakresie 
najnowszych technologii oraz wzmacniają ich potencjał przed wejściem na rynek pracy.

Szkoła współpracuje również z Radą Dzielnicy Bronowice, parafią Świętego Krzyża, Komedą Wojewódzką OHP, uczelniami wyższymi, innymi szkołami oraz władzami lokalnymi.

PRZYSZŁOŚĆ KLAS BRANŻOWYCH

W szkole pracuje 37 nauczycieli, w tym 15 nauczycieli przedmiotów zawodowych. Większość z nich to nauczyciele dyplomowani (65%), którzy osiągnęli najwyższy stopień awansu zawodowego i mają duże doświadczenie w pracy.

Nauczyciele przedmiotów zawodowych mają odpowiednie kwalifikacje zawodowe i pedagogiczne, 
ale ze względu na ciągły postęp techniczny stale się dokształcają głównie przez 
samokształcenie, uczestnictwo w szkoleniach, warsztatach oraz konferencjach o tematyce 
dotyczącej najnowszych technologii w budownictwie, technologii drewna, instalacjach 
i sieciach sanitarnych oraz elektrycznych, w tym OZE. 

Wielu ukończyło studia podyplomowe.

PROMOCJA ZAWODU

Niż demograficzny oraz niski prestiż powoduje, że szkoły zawodowe (technika i szkoły branżowe) 
kształcące młodzież są wybierane przez młodzież mającą trudności w nauce i inne problemy 
edukacyjne już na wcześniejszych etapach kształcenia. 

Jest to widoczne w wynikach egzaminu ośmioklasisty szczególnie w części matematycznej.

Problemy młodzieży wymagają od nauczycieli determinacji, stosowania różnorodnych metod nauczania i indywidualnego podejścia do każdego ucznia.

Przy opracowywaniu oferty edukacyjnej szkoły i projektowaniu procesu dydaktycznego bierze się pod uwagę indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne uczniów, w tym w zakresie podnoszenia umiejętności oraz uzyskiwania kwalifikacji zawodowych, oraz ich możliwości psychofizyczne.

Niestety, działania związane z promocją szkoły nie przynoszą zamierzonych efektów, gdyż nie są poparte skutecznym doradztwem zawodowym w szkołach podstawowych.

Wielu uczniów Zespołu Szkół Budowlanych wybrało szkołę i zawód nie do końca świadomie. Najczęściej zdecydowała opinia kolegów lub fakt, że w szkole kształcił się ktoś z rodziny.

Wielu uczniów klas pierwszych nie jest w stanie określić, jak będzie wyglądała ich praca po skończeniu szkoły.

Rozwiązaniem tej sytuacji byłaby poprawa doradztwa zawodowego w szkołach podstawowych, 
działania promujące kształcenie zawodowe na poziomie krajowym i regionalnym, 
wsparcie pracodawców, ich włączanie się w proces kształcenia, tworzenie klas patronackich 
i doposażanie szkoły.

W ramach promocji szkoły i jej oferty edukacyjnej dyrekcja i nauczyciele podejmują corocznie różnorodne działania, mające na celu informowanie uczniów i nauczycieli szkół podstawowych o specyfice kształcenia zawodowego.

Szczególnie istotne są spotkania w szkołach podstawowych również na zebraniach z rodzicami.

Bierzemy również udział w Targach Edukacyjnych i Targach Budowlanych „LUBDOM”.

W szkole są organizowane dni otwarte połączone z konkursami dla ósmoklasistów.

W czasie imprez targowych i dni otwartych są również obecni nasi partnerzy, na przykład pracodawcy z Oddziału Lubelskiego Polskiego Stowarzyszenia Dekarzy.

W szkole od wielu lat są także podejmowane działania polegające na realizacji różnorodnych 
projektów finansowanych z budżetu Unii Europejskiej. W latach 2009- -2012 były to: 
„Twój start w przyszłość – rozwój szkolnictwa zawodowego w Lublinie”, 
„Szkoła Kluczowych Kompetencji” oraz „Zespół Szkół Budowlanych Kuźnią Fachowców”. 

Obecnie szkoła uczestniczy w projekcie „Lublin stawia na zawodowców”, współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014–2020.

Jest on realizowany przez Fundację Polskiej Akademii Nauk w partnerstwie z Gminą Lublin.

Od września 2020 roku będzie realizowany wspólnie z Syntea Spółka Akcyjna i szkołami 
z Zamościa projekt „Kształcenie i praktyka dla rozwoju Zamościa i Lublina”, 
współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach 
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014- 2020. 

• Jego celem jest podniesienie jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego poprzez organizację dodatkowych zajęć specjalistycznych z zakresu druku 3D,
• zajęć prowadzących do potwierdzenia kwalifikacji w zakresie montażu stolarki oraz staży dla uczniów.

Projekt zakłada również kursy doskonalące i szkolenia zawodowe dla nauczycieli zawodu oraz doposażenie pracowni zawodowych.

Ponadto od 2012 roku szkoła pozyskuje środki finansowe z funduszy Unii Europejskiej, na programy zagranicznych staży zawodowych dla uczniów w Niemczech.

Są one doskonałym przygotowaniem do aktywności zawodowej i jednocześnie treningiem samodzielności oraz umiejętności porozumiewania się w języku niemieckim.

Projekt „Zdobyte doświadczenie inwestycją w przyszłość lubelskiego technika”– był realizowany w maju 2019 roku w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój dla 14 uczniów kształcących się w zawodach technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej oraz technik technologii drewna.

Uczestnicy projektu zdobyli wiedzę i umiejętności z zakresu organizowania i wykonywania robót, 
posługiwania się urządzeniami stanowiącymi wyposażenie techniczne zakładu, dostosowania do 
wymogów organizacji pracy w zespole i dyscypliny obowiązującej pracowników, właściwego 
organizowania miejsca pracy, oceniania jakości wykonywanych czynności, stosowania się
do zasad bhp, p.poż. i ochrony środowiska. 

Ich wiedza i umiejętności zostały potwierdzone certyfikatami na podstawie przeprowadzonych egzaminów.

Projekty mobilnościowe umożliwiają uczestnikom nawiązanie kontaktów z rówieśnikami z różnych szkół, podniesienie poziomu znajomości języka niemieckiego oraz uzyskanie międzynarodowego doświadczenia zawodowego.

Dzięki temu w przyszłości zwiększą się szanse stażystów na polskim i europejskim rynku pracy.

---

• Instagram
• Facebook
• Google