Dachy mają różne kształty. Czym one się różnią między sobą? Jakie są najpopularniejsze kształty dachów? Jaki kształt dachu jest najlepszy? Jakie to ma znacznie dla wydatków na dach i funkcjonalności poddasza?
Dachy są jednym z najważniejszych elementów architektury budynków. Pełnią wiele funkcji, z których najważniejsza jest ochrona przed warunkami atmosferycznymi. Ze względu na to, że mają dość znaczną powierzchnię, mają bardzo duży wpływ na wygląd bryły budynku. Rodzaje dachów ze względu na ich kształt są bardzo różnorodne. Mogą wpisać się zarówno w klasyczną stylistykę, jak i nowoczesny design. Warto wiedzieć, że kształt dachu wpływa nie tylko estetykę, ale także na wydajność odprowadzania wody deszczowej i izolacyjność termiczną termicznej.
Jakie są najpopularniejsze kształty dachów?
Do najczęściej spotykanych kształtów dachów należą:
- Dach jednospadowy – zwany inaczej pulpitowym – ma on jedną połać dachową.
- Dach dwuspadowy – to najprostszy i najczęściej spotykany rodzaj dachu, składający się z dwóch połaci dachowych oraz dwie ściany szczytowe, które mogą być przykryte połacią dachową lub wystawać poza nią.
- Dach czterospadowy – ma cztery połacie dachowe najczęściej o tym samym nachyleniu.
- Dach kopertowy – składa się z czterech połaci, z których dwie mają kształt trapezu, a dwie są trójkątami zbiegającymi się w kalenicy i w narożach, zbudowany na poziomym rzucie prostokąta.
- Dach namiotowy – inaczej dach brogowy; składa się z czterech trójkątnych połaci dachowych, zbiegających się w jednym punkcie, zbudowanych na poziomym rzucie kwadratu.
- Dach mansardowy – dach łamany, zbudowany z dwóch oddzielonych od siebie gzymsem powierzchni połaci dachowych, może być dwu- lub czterospadowy.
- Dach wielospadowy – jest połączeniem przynajmniej dwóch typów konstrukcji dachów. Charakteryzujący się dużą liczbą krzyżujących się połaci o zróżnicowanych kształtach (trapezy, trójkąty, równoległoboki). Poszczególne połacie łączą się kalenicami, narożami i koszami dachowymi.
- Dach płaski – dach, którego połać jest nachylona pod kątem mniejszym niż 12° (PN-89/B-10425). Rozróżnia się dach płaski – do kąta nachylenia 5°, dach niskonachylony – kąt nachylenia od 5-15°, dach stromy – powyżej 16°.
Jaki kształt dachu jest najlepszy?
Kształt dachu tak naprawdę wynika z układu wnętrz i rozpiętości pomiędzy ścianami zewnętrznymi budynku. Wybór kształtu dachu zależy od wielu czynników, między innymi wielkości budynku oraz regionu, w którym jest on usytuowany.
Nie ma jednego najlepszego kształtu dachu, każdy ma swoje zalety i wady. Dlatego warto skonsultować się z doświadczonym architektem, aby wybrać taki kształt dachu, który będzie najlepiej odpowiadał indywidualnym potrzebom i wymaganiom. Warto również pamiętać, że dach to nie tylko element funkcjonalny, ale również ozdobny, który może stanowić charakterystyczny element architektoniczny każdej budowli. Dlatego warto poświęcić czas na wybór odpowiedniego kształtu dachu, który będzie zarówno praktyczny, jak i estetyczny.
To, jaki rodzaj dachu zostanie wybrany, ściśle łączy się z wydatkami na jego wykonanie. Nie jest tajemnicą, że najłatwiej zaprojektować dach dwuspadowy. Jego prostota oznacza stosunkowo niewielkie koszty, ale też mniejsze ryzyko popełnienia błędów i szybsze wykonanie.
Od kształtu dachu zależy też to, ile będzie przestrzeni pod dachem. Powierzchnia użytkowa pod skosami jest inna niż pomieszczenia pełnej wysokości o takiej samej powierzchni podłóg. Najbardziej korzystny jest dach dwuspadowy o kącie nachylenia 35-45° i konstrukcji krokwiowo-jętkowej lub płatwiowo-kleszczowej. Od wewnątrz połacie tworzą duże powierzchnie skosów, które ułatwiają zaplanowanie pomieszczeń w regularnym, jak najbardziej symetrycznym układzie, bez trudno dostępnych zakamarków. Jedyne, z czym należy się liczyć to słupy więźby płatwiowo-kleszczowej, które najlepiej umieścić we wnętrzu ścian działowych; wtedy nie będą utrudniały poruszania się na poddaszu.
Zdecydowanie mniej miejsca będzie pod efektownie wyglądającym dachem czterospadowym. Do stworzenia wystarczająco wysokich pomieszczeń nadaje się tam jedynie 40-50% powierzchni. Nawet przy wyższych ścianach kolankowych z każdej strony przestrzeń będą ograniczały skosy. Funkcjonalny podział dodatkowo utrudniają słupy więźby dachowej. Decydując się na taki dach, trzeba więc mieć świadomość, że niewiele pomieszczeń da się pod nim ulokować.
Najmniejsza i trudna do funkcjonalnego zagospodarowania jest przestrzeń pod skomplikowanymi dachami wielospadowymi. Trudno wydzielić w nich odpowiedniej wielkości pomieszczenia i atrakcyjnie je zaaranżować. Skutecznie ogranicza to duża liczba skosów.
Generalnie najwięcej miejsca jest jednak pod dachem płaskim. Do dyspozycji mieszkańców są pełne kondygnacje, bez skosów połaci, co sprawia, że pomieszczenia są bardzo ustawne, dobrze doświetlone i wygodne w użytkowaniu, a ich aranżacja jest zdecydowanie łatwiejsza i daje wiele możliwości zaplanowania przestrzeni. Dach płaski jest też tańszy w budowie od dachu stromego, między innymi dlatego, że ma mniejszą powierzchnię. Oczywiście, jeśli porównamy wszystkie niezbędne warstwy i ich wykonanie. Dodatkowym bonusem jest możliwość stworzenia na dachu ogrodu. Dotyczy to zwłaszcza niewielkich działek, na których wymagana jest powierzchnia biologicznie czynna, czyli powierzchnia gruntu, który nie jest zabudowany, natomiast jest pokryty roślinami i umożliwia naturalną retencję wody. Dachy zielone odtwarzają powierzchnię biologicznie czynną, ograniczają ilość wody opadowej, oczyszczają ją i opóźniają jej spływ do kanalizacji.
