Rąbki do blachy płaskiej
Blacha płaska – stalowa, aluminiowa, miedziana lub cynkowo-tytanowa – tradycyjnie jest układana na rąbek. Polega to na tym, że pasy lub arkusze blachy łączy się przez zaginanie jej brzegów. Zależnie od potrzeb stosuje się jeden z kilku rodzajów rąbków.
Tekst KAMIL MUSZYŃSKI
W przeciwieństwie do paneli blacha płaska w zwojach lub arkuszach wymaga wykonania połączeń na dachu. Nazywa się je rąbkami. Do łączenia wzdłużnego blachy stosuje się jeden z kilku rodzajów rąbków:
- stojący pojedynczy – dwie blachy załamuje się w górę na różną wysokość (5 mm); występ ten zagina się jeden raz i zamyka. Niezawodne niewidoczne połączenie nie jest tu możliwe, krawędź cięcia pasm blach pozostaje widoczna. Pojedynczy rąbek stojący nie nadaje się do krycia dachów; stosuje się go przede wszystkim do nakryw i obramień;
- stojący kątowy – jest dalszym etapemrąbka stojącego pojedynczego. Dodatkowe zagięcie rąbka o 90° zakrywa widoczną krawędź cięcia pasm;
- stojący podwójny – jest obecnie najczęściej wykonywanym rodzajem krycia. Dwie blachy załamane w górę na różne wysokości są dwukrotnie zaginane i zamykane.
Połączenia poprzeczne blachy wykonuje się na zakłady i rąbki leżące. Ro-dzaj połączeń poprzecznych zależy od zastosowania, usytuowania połączenia i spadku dachu. Wykonuje się:
• pojedynczy leżący – najczęściej stosowany w strefie kosza i obróbki blacharskiej;
• leżący podwójny – jest standardowym połączeniem przy kryciu arkuszami bez możliwości rozszczelnienia. Dlatego stosuje się go przy przejściach przez dach.
Jak łączyć blachę płaską?
Rąbek stojący uzyskuje się przez odpowiednie profilowanie i zaginanie blachy. Rąbki pojedyncze powstają przez zagięcie, a rąbki podwójne przez zagięcie i wywinięcie sąsiadujących arkuszy blachy płaskiej. Do tego wykorzystuje się specjalnej profilarki i zaginarki, co znacznie ułatwia i skraca czas montażu. Maszyny te służą do wykonywania niezbędnych krzywizn.
Przy wykonywaniu rąbków należy do-pilnować, żeby wszystkie stojące były tej samej wysokości. Blacha w miejscach zakładów nie może odstawać. Arkusze muszą być dobrze dopasowane. W innym razie woda wleje się pod pokrycie. Z tego samego powodu trzeba sprawdzić, czy poprzeczne rąbki leżące nie są ustawione „pod włos” w stosunku do spadku połaci.
Jak mocować blachę płaską do podłoża?
Przy kryciu blachą płaską największa sztuka w tym, by nie zablokować możliwości ruchu względem siebie pasów blachy, które pod wpływem temperatury stale rozszerzają się i kurczą. Tak samo ważna jak szczelność wzajemnych połączeń blachy jest więc swoboda jej ruchów. Do poszycia blachę mocuje się stałymi lub prze-suwnymi klamrami (żabkami, haftrami). Umożliwiają one przesuwanie się pasów względem podłoża; bez tego powstawałyby naprężenia powodujące deformację blachy, co skutkowałoby rozszczelnianiem się, a nawet odrywaniem pokrycia.