Ubezpieczenie OC dla posiadaczy pojazdów wolnobieżnych – przykłady szkód
Bardzo istotną zmianą dla dekarzy może być fakt, iż obecnie pojazdy wolnobieżne – pomimo, że są użytkowane poza drogami, czyli na przykład na podwórzu, placu firmowym, miejscu budowy, a nawet hali magazynowej – podlegają omawianemu obowiązkowemu ubezpieczeniu OC ppm. Dlaczego? Co się z tym wiąże?
Tekst Jacek Baranowski
Tym samym obecnie ruch pojazdu wolnobieżnego oznacza każde użycie pojazdu wolnobieżnego, które w czasie wypadku jest zgodne z funkcją pojazdu wolnobieżnego jako środka transportu, niezależnie od cech tego pojazdu i terenu, na którym jest używany, oraz niezależnie od tego, czy jest on nieruchomy, czy też znajduje się w ruchu. Oznacza to, że:
- nie ma znaczenia to, czy pojazd wolnobieżny był dopuszczony do poruszania się po drodze (w tym drodze publicznej);
- nie jest również istotne to, czy szkoda powstała na drodze (w tym drodze publicznej);
- szkoda objęta OC ppm może powstać również na terenie, który nie jest uznawany za drogę (pole, las, wnętrze budynku lub budowli itp.).
Wózek widłowy ubezpieczony w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm.
Opis szkody. W trakcie rozładunku naczepy ciężarowej na terenie placu zakładu operator wózka widłowego wyjmując paletę z naczepy i jednocześnie wycofując wózek widłowy zahaczył widłami o naczepę i ją uszkodził. Wartość szkody około 6000 zł.
Wątpliwość. Czy powstała szkoda powinna być pokryta z OC ogólnego zakładu pracy (OC działalności), czy też z OC ppm wózka widłowego?
Uzasadnienie. Do uszkodzenia naczepy doszło w trakcie ruchu wózka widłowego – czyli wykonywania funkcji transportowej przez ten wózek. Szkoda została uznana przez ubezpieczyciela OC ppm – zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi – za objętą obowiązkowym ubezpieczeniem OC ppm i to bez względu na miejsce poruszania się wózka widłowego. O uznaniu zadecydował fakt poruszania się wózka w ramach funkcji transportowej.
Samochód ciężarowy z zamontowanym na nim dźwigiem, ubezpieczony w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm.
Opis szkody. W trakcie pracy dźwigiem jego operator, wykonując obrót dźwigu i ładując żelbetowe belki na drugi samochód ciężarowy, uszkodził ten samochód. Wartość szkody ustalona na około 20 000 zł.
Ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm samochód ciężarowy z dźwigiem nie był w ruchu – był zabezpieczony przed przewróceniem poprzez wysunięcie bocznych podpór w samochodzie.
Wątpliwość. Czy szkoda powinna zostać pokryta z OC ppm pojazdu ciężarowego?
Uzasadnienie. Ubezpieczyciel oddalił roszczenia do polisy OC ppm ze względu na to, że samochód nie realizował funkcji transportowej, ale funkcję pracy dźwigu. Właściciel samochodu z dźwigiem miał także zawartą umowę dobrowolnego ubezpieczenia OC przedsiębiorstwa z opcją ubezpieczenia prac załadunkowych i rozładunkowych. Poszkodowany musiał więc skorzystać z umowy dobrowolnego ubezpieczenia OC właściciela samochodu ciężarowego z dźwigiem.
Wózek podnośnikowy ubezpieczony w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm pracujący w hali magazynowej.
Opis szkody. W trakcie transportu ładunku na widłach wózka podnośnikowego jego operator zbliżył się do stojącego pracownika innej firmy niż firma właściciela i posiadacza wózka podnośnikowego i najechał na jego nogę, doprowadzając do poważnego uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia. Pełnomocnik poszkodowanego sformułował roszczenia do ubezpieczyciela udzielającego ochrony ubezpieczeniowej w ramach obowiązkowego OC ppm o zapłatę kwoty:
- 600 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
- 8000 zł płatnej miesięcznie renty;
- 10 800 zł tytułem kosztów opieki osób trzecich nad poszkodowanym;
- 50 000 zł tytułem odszkodowania i niezbędnych kosztów poniesionych na remont łazienki i dostosowanie jej do zmienionych potrzeb poszkodowanego.
Wątpliwość. Czy w związku z tym, że szkoda miała miejsce na terenie hali powinna zostać objęta ubezpieczeniem OC ppm?
Uzasadnienie. Szkoda została uznana przez ubezpieczyciela OC ppm – zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi – za objętą obowiązkowym ubezpieczeniem OC ppm i to bez względu na miejsce poruszania się wózka podnośnikowego. O uznaniu zadecydował fakt – poruszania się wózka w ramach funkcji transportowej. Kwota roszczenia została ostatecznie zasądzona przez sąd.
Koparko-ładowarka nieubezpieczona w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm.
Opis szkody. Koparko-ładowarka – pojazd wolnobieżny nie podlegający rejestracji, ale podlegający obowiązkowemu ubezpieczeniu OC ppm – wykonywała prace na placu budowy polegające na wykonywaniu wykopu w celu zamontowania instalacji wodno-kanalizacyjnej. W wyniku prac koparki doszło do uszkodzenia podziemnych przewodów telekomunikacyjnych. Jednocześnie, w trakcie wycofywania koparko-ładowarki doszło do uderzenia w stojący obok pojazd należący do innej firmy budowlanej, co spowodowało szkodę w pojeździe od wartości 56 000 zł. Koparko-ładowarka nie miała jednak ubezpieczenia OC ppm i tym samym podano poszkodowanym numer aktualnej polisy OC ogólnej.
Wątpliwość. Czy oba zdarzenia mogą zostać pokryte z umowy ubezpieczenia OC ogólnej?
Uzasadnienie. Roszczenie poszkodowanego – właściciela sieci telekomunikacyjnej – zostało uznane w ramach ubezpieczenia OC ogólnego, ponieważ szkoda miała miejsce w trakcie prac urządzenia (wykonywania wykopu), a trakcie dokonania szkody pojazd nie znajdował się w ruchu – nie realizował funkcji transportowej.
Z kolei roszczenie właściciela pojazdu uszkodzonego w trakcie wycofywania koparko-ładowarki zostało oddalone. Poszkodowany właściciel pojazdu skierował sprawę do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) z uwagi na brak zawarcia przez sprawcę umowy ubezpieczenia OC ppm. UFG dokonał wypłaty odszkodowania o wartości 56 000 zł. Jednocześnie z uwagi na przysługujące mu roszczenie regresowe skierował do właściciela koparko-ładowarki pismo z wezwaniem do zwrotu 56 000 zł za wyrządzoną szkodę i wypłacone przez UFG odszkodowanie. Dodatkowo, z uwagi na braku ważnej umowy OC ppm powyżej 14 dni na sprawcę wypadku została nałożona kara wysokości 1560 zł. Tym samym dla właściciela koparko-ładowarki łączny skutek finansowy zaistniałego zdarzenia i braku umowy OC ppm to 57 560 zł.
W świetle znowelizowanej ustawy i orzecznictwa TSUE, każdy pojazd mechaniczny (w tym wolnobieżny), który może się poruszać i może powodować szkody, niezależnie od miejsca użytkowania musi mieć zawarte OC ppm. Opisane przypadki pokazują, że szkody z ruchu takich pojazdów:
- nie są objęte OC ogólnym działalności,
- mogą skutkować odmową wypłaty i roszczeniem regresowym,
- mogą dotyczyć osób trzecich, pracowników lub mienia,
- często są nieintuicyjne i występują na terenach prywatnych lub zamkniętych.
Brak obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm oznacza poważne ryzyko odpowiedzialności finansowej, a nawet kar administracyjnych (UFG) – co dobitnie opisuje czwarty przypadek szkodowy. Dlatego zawarcie umowy ubezpieczenia OC ppm to nie tylko obowiązek, ale realna ochrona interesu majątkowego i reputacji każdej firmy.
Brak obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm oznacza poważne ryzyko odpowiedzialności finansowej, a nawet kar administracyjnych (UFG).

JACEK BARANOWSKI
Wiceprezes zarządu Pierwszego Polskiego Domu Brokerskiego
SAGA Brokers Sp. z o.o., ul. Słoneczna 15A, 60-286 Poznań,
www.sagabrokers.pl.









